315
die pas vermeld zijn geworden, bewijzen, dat de afwisselingen in deze
vertraging minder zijn dan het honderdvijftigduizendste eener sekonde.
Het Ministerie van Marine heeft twee chronografen van dit stelsel
doen vervaardigen. De eene is bestemd voor de bepaling van de
buiten-kogelbaan en slechts voorzien van twee opteekenaars. Hij zal
met een nauwkeurigheid, die het tienduizendste van een sekonde be
reikt, een onbeperkte opvolging van seinen kunnen geven, beantwoor
dende aan de oogenblikkenwaarin een projektiel een reeks van schij
ven cadres-ciblesdoorlooptdie minder dan twee meters onderlingen
afstand zullen kunnen hebbenhij zal bovendien gemakkelijk te be
handelen zijn.
De tweede, meer ingewikkeld en voorzien van twintig opteekenaars,
is bestemd voor de proeven omtrent de binneu-kogelbaan en de me
ting van de afwisselingen in snelheid en in drukking gedurende
den loop van het projektiel in de ziel. In dezen toestel zal altijd
de snelheid van den cilinder grooter zijnen de elektromagneten zul
len voorzien zijn van alle inrichtingen, die hunnen loop kunnen ver
snellen en regelenmen zal dan de metingen van het opgeteekende
kunnen verrichten met een benadering van een honderdduizendste se
konde.
Verscheidene vreemde lauden trekken tegenwoordig partij van
deze oorsproukiijke toestellendie nog niet ingevoerd zijn bij de
Pransche land-artillerie. Wij zouden ons gelukkig achten, zoo dit
opstel de aandacht mocht vestigenvan eenige ouzer artillerie
officieren, op de vorderingen, die de balistica van hen verwacht. Zij
zullen zeker toch niet willen, dat een toestel, door een Pransch ge
leerde uitgevondende voornaamste toepassing ontvangt in het bui
tenland.
In deze opsomming moet men een zeer merkwaardigen toestel
van den heer Le Boulengé niet vergeten. Men brengt de meting
van de tijdsruimte tusscheu de twee naast elkander geplaatste schijven,
die het projektiel doorboortterug tot de meting van de valhoogte
van een zwaar lichaam.
Ondanks alle beproefde pogingen is het vraagstuk van den weder
stand der lucht bij de beweging van de projektielen, gelijk men
ziet, nog weinig gevorderd. De uitkomsten, door de praktijk ver
worven, zijn: de vervanging van den bolvorm (der kogels) door den
spitsboogvormhet gebruik van groeven en de opheffing van de
speelruimte, die aan het projektiel een wentelende beweging geven,
