319
der beweging leidt men door bekende methoden die der snelheden
en die der versnellingen af, en derhalve de spanningen der gassen.
Een dergelijke toestel slaat de heer Morin voor om de wet der
vorming van de metaal-stralen te bepalen, wat ons leiden zoude tot
de rechtstreeksche kennis van den loop der verbranding of van de
ontwikkeling der gasspanningen.
Het zou voldoende zijn de kegelvormige ledige ruimte van het
proefvat, dat den tinnen cilinder ontvangt, te verlengen met een
klein cilindrisch kanaal, waarin met zachte wrijving een stang zou
glijden, die bij het begin voortgeduwd zou worden tot de aanraking
met dezen cilinder vóór het schot.
Ouder de werking van den gasdruk zou deze stang naar buiten
worden teruggeworpen, te gelijk met den straal, en een griflei of
naald, aan haar buiteneind bevestigd, zou op een chronometischen
toestel, gelijk dien van den heer Ricqde wet harer beweging kunnen
opteekenendie de wet van de uitstooting der stralen zou zijn.
Daar de lengte dezer stralen den maatstaf voor de drukkingen levert
zou men dus tevens de intensiteit of grootte dezer krachten hebben
den juisten oogenblik, waarin elke kracht zou zijn uitgeoefend ge
worden, en bij gevolg de wet harer ontwikkeling.
Er blijft ons nog over te spreken over een reeks veel nauwkeuriger
instrumenten, die wij te danken hebben aan den heer Marcel Deprez.
Wij ontleenen aan een aanteekeuing van den heer Sébert eenige
bijzonderheden omtrent deze merkwaardige toestellen.
Er bestaanzegt de heer Sébertslechts twee methoden om de
krachten te metenin de eene stelt men haar een bekende antagonis
tische kracht tegenover, met behulp waarvan men evenwicht met
haar tracht te maken; dit is de statische methode, waarop het
gebruik van de weegschaal gegrond is; in de andere bestudeert men
de uitwerkingen, door de krachten te weeg gebracht op de massa's,
waarop zij worden aangewend; dit is de dynamische methode, waarvan
men gebruik maakt in de sterrenkuude.
De eerste methode levert groote moeilijkheden bij het gebruik op,
als de krachten, die men bestudeertsnel afwisselen, want de bewegingen,
medegedeeld aan de stoffelijke organen die men verplicht is te bezigen
om de antagonistische kracht uit te oefenenmaken het verkrijgen
van den voor de meting noodigen evenwichtstoestand moeilijk.
Men heeft een voorbeeld van deze zwarigheden in de meting van
de drukkingen, ontwikkeld in de cilinders der stoomwerktuigen;
