196
zonder op liulp te kunnen rekenen, aan zijn roeping
beantwoorden en op de plaats zelve alles vinden, wat het
noodig heeft om den uitgeputten voorraad aan te vullen. Het
heeft daarvoor bijna niets te wachten van het moederland
waarvan het gescheiden is door honderden uren gaans
en door bergwegen, waarop de gemeenschap noodwendig
zeer langzaam plaats heeft. Van de drie wegen, die wij
boven hebben genoemd, kan die van Poti naar de zee
van Azof, over zijn geheele lengte blootgesteld aan de
ondernemingen der Turksche zeemacht, slechts voor me
morie worden genoemd. Hij mist toch de eerste voor
waarde eener militaire operatielijnveiligheid.
De Turksch-Kussisehe grens in Azië is een politieke
grens, die bij toeval, door de vorming van het terrein,
tevens een geografische grens is. Te beginnen bij de
Zwarte zee waartegen zij leunt niet ver van het
Port Hikolaasdat reeds door Turksche gepantserde
schepen gebombardeerd werd volgt zij een dertigtal
uren gaans de kruin van den Derendara- Daghdaarna
wendt zij zich eensklaps zuidwaartsde kronkelingen dei-
rivier Arpa volgende, op welker linkeroever de vesting
Alexandropol ligt (het oude Gumri), een der voornaam
ste steunpunten voor den aanval der Eussen.
Westwaarts afwijkende, volgt zij een tijdlang de Araks,
die" cijnsplichtig is aan de Koer, maar zij verlaat deze
rivier spoedigom een bergketen van tien duizend voeten
hoogte te beklimmen en dertig uren oostwaarts bij den
Kleinen Ararat de Perzische grens te bereiken.
In de nabijheid van dien berg, een weinig achterwaarts,
ligt de stad Bajazet of Bajézid, een weinig beteekenende
sterkte, Van alle kanten besloten in een kring van hooge
bergen en niet in staat een ernstigen weerstand te bieden
aan een vijand, die beproeven zoude haar te nemen. De
telegrammen, die haar overgaaf vermeldden, hebben dan