350
en behoorlijke voeding, de gewichtigste factor om geest
en lichaam in goede stemming voor den arbeid te houden.
Een onzindelijk mensch zal dikwijls ontevreden, onaange
naam en losbandig zijn; de toestand der huid heeft veel
meer te maken met het moreel dan men algemeen onder
stelt.
Goedkoope en stevige badkuipen of andere middelen
om het geheele lichaam te wasschen zijn even noodige
meubels in een kazerne als bedden. Het is niet voldoende,
in den zomer gemakkelijke gelegenheid tot baden te ge
ven wel is waar kan geen badkuip een zwembad ver
vangen, maar de winter moet even goed voorzien zijn
als de zomer, en geen enkele kazerne behoort te wor
den goedgekeurd zonder behoorlijke bad-inrichtingen.
Men moet niet karig zijn met de brandstof. Te groote
zuinigheid op dit artikel brengt opeenhooping van de
soldaten te weeg. Als het koud isspijkeren zij zelfkant
of rollen tegen de naden der deuren en vensters, en dringen
tegen elkander. Waar de lucht het moeilijkst ververscht
werd, teekende men het grootst getal zieken en vooral
keelontstekingen op. Het gouvernement maakt waarlijk
geen bezuiniging, als het de gezondheid en het leven van
de manschappen verkwist, in plaats van hun een vol
doende hoeveelheid zuivere lucht te geven.
Verscheidene speciale verslagen der artsen behelzen
belangrijke opmerkingen over de militaire straffen en hare
uitwerking, maar daar de tegenwoordige straffen de ge
zondheid niet aandoen en slechts strekken om op het
moreel te werken, meeneu eenige officieren, dat dit uitslui
tend een aangelegenheid der krijgstucht is en dat de
geneeskundigen daarover geen gevoelen hebben uit te
brengen. Ziehier, wat de Voord-Amerikaansche minister
van oorlog schrijft:
l)c leer, door eenige kommandanten verkondigd, dar