397
aan Yan Sevenhoven bekend, waren de bewegingen, door
raiddel van geld te weeg gebragt, daar men als grond
regel had aangenomen, dat geld veel voor de legitime
zaak kon doen; waarom de Luit. Gouverneur (De Ivock)
aannam, om, indien 's lands kas het toeliet, rijkelijk geld
naar Djokdjakarta te zenden; dit stelsel heeft millioenen
gekost
(bladz. 175): „Het viel niet in het karakter van den ge
neraal Yan Geen, de troepen in geslotene plaatsen te
doen verblijven, schoon de gouverneur De Koek hiervan
een ijverig voorstander was. Yan Geen was een bemin
naar van togten in alle rigtingen, vooral met ruiterij, en
gelijk wij reeds vroeger opmerkten, een echte Spanjaard
tegenover de opstandelingen, want alles ter neder te sa
belen en de dorpen te verbranden, was zijn stelsel. En
inderdaad hebben sommige personen, destijds aan de zijde
der opstandelingen, mij verzekerd, dat zij gaarne met
Van Geen te doen hadden, omdat hij afdoende handelde
en korte wetten maakte; zoo ook respecteerden zij den
kolonel Cleerens en den majoor Sollewijn en Le Bron de
Vexela."
(bladz. 234): „Eene andere wijze van oorlogvoeren
was zonder bloedvergieten en door den Luit. Gouverneur
(De Koek) uitgevonden. Men oorloogde namelijk door
middel van geschenken; lijnwaden, geld en opium waren
de wapens. Waar de bevolking niet rekkelijk genoeg
was, werd zij daarmede overgehaald, en de hoofden ont
vingen naarmate van hunnen rang. Een districtshoofd
ontving, bij voorbeeld, 100 gulden en wat opiumanderen
naar advenant; en daardoor kostte die oorlog zoo vele
millioenen. De in onderwerping komende hoofden lieten
zich betalen volgens geschatte waarde: hieromtrent kan
men bet oordeel nazien van YahuysRapporten, 1° deel."