46 -
en eindelijk een derde deel, geschikt voor rivierdiensten."
Hoe liet transport van detachementen suppletietroepeu
met zeilschepen der koopvaardijvloot in vroeger jaren
langs de Kaap do Goede Hoop plaats hadis algemeen
bekend. Gewoonlijk brachten die schepen detachementen
over van 100 tot 125, hoogstens van 150, soms ook
minder dan 100 man. Voor een tiental jaren bracht de
's Gravenhagetoen een zeilschip met hulpstoomvermogen
eens een detachement van 300 man over; doch zoo
iets behoorde toen tot de groote uitzonderingen. Ka de
doorgraving van de landengte vau Suez werd ook de stoom-
vloot der Kederlandsche handelsmarine uitgebreid en ziet
men verschillende stoomvaartschappijen ontstaan, waarvan
de NederlandJava en Botterdamsche Lloyd de voor
naamste zijn. Behalve met het overbrengen van brieven
malen werden de stoomschepen dezer maatschappijen
voortaan ook belast met het transport van detachemen
ten suppletietroepen en schepelingen der oorlogsmarine
voor den Indischen archipel. Het zooveel korter gewor
den trajekt voor de naar Indië vertrekkende militairen
was en is nog voor het gouvernement een niet te mis
kennen groot voordeel. Vooral vóór, tijdens en na de
Atjehsche expedition heeft de regeering dit in ruime
mate ondervonden. Vraagt men evenwel, of onze voor
Indië bestemde militairen bij dat zooveel sneller reizen
ook beter worden getransporteerd dan in vroeger jaren
met de zeilschepen der koopvaardijvloot langs de Kaap
de Goede Hoopen of zij aan boord van de tegenwoordig
door het Suez-kanaal stoomende pakketbooten van boven
bedoelde maatschappijen evenveel gemakken hebben als
voorheendan zou het antwoord in vele gevallen wel
eens ontkennend kunnen luiden. Hoe het tegenwoordig
troepenvervoer ook moge plaats hebbencomfort behoeft
daarbij niet aan snelheid te worden opgeofferd.