62
moet opvolgen. Een ellendige toestand der oorlogsmarine,
die bij liet orgaaiseereu van groote expeditiën het kolo
niaal gouvernement dwingt, transportschepen en stoo-
mers van de civiele marine in oorlogsvaartuigen te me-
tamorphoseerenmag nooit het motief zijn om de trans
portschepen dan maar liever af te schaffenEn als deze
schepen, door ze niet aan hunne natuurlijke besteniming
te onttrekkengewoonlijk zóó weinig zullen worden ge
bruikt dat het jammer is om er zoo veel kosten aan
te bestedenlaat dan ook maar geene monitors b. v.
meer bouwenwant die kosten nog meer en worden
slechts weinig gebruiktomdat de ketels anders zoo slijten!
Nog om eene andere reden vervolgt die zelfde schrij
ven zijn permanente transportschepen minder noodig.
Het gouvernement heeft, bij het verleenen der concessie
voor de pakketvaart in den Indischen archipelzich het
recht voorbehouden, de stoomschepen der kontraktee-
rende maatschappij tijdelijk in beslag te nemen tot het
overvoeren van troepen; dat daarvan in vroegere jaren
nimmer werd gebruik gemaakt, is waarschijnlijk het ge
volg geweest van het te gering aantal stoomschepen, dat
de maatschappij volgens vroegere kontrakten aanwezig
behoorde te hebben. Tegenwoordig is die bepaling
van het kontrakt geene doode letter meer, want de re
geering heeft haar kunnen toepassen bij de organisatie
van de beide Atjehsche expeditiën. Daardoor besluit
die schrij ver heeft inen de groote kostenwelke de
aanschaffinghet onderhoudenz.van transportschepen
veroorzakenkunnen uitsparen en gebruiken tot verbetering
en uitbreiding der civiele marine. Is dit zoo P Wat
heeft de ondervinding geleerd?
Neen, de stoombooten der Ned.-Indische stoomvaart
maatschappij zijn geene transportschepen in den waren
zin des woords. Ook dat heeft de uitkomst geleerd. Alleen