uitgegeven voor de vloot en het leger, en voor het
beste oorlogstuig.
Zoo deze feiten nauwkeurig zijn, gelijk wij gelooven,
kan gezegd worden, dat Turkije nooit zoo goed voor
bereid was om een inval te weerstaan als in dezen
oogenblik.
Aan den anderen kant mag er aan getwijfeld wor
den, of de militaire voortreffelijkheid van Rusland
even hoog staat als in 1828. Het had toen het prestige,
verkregen door de groote oorlogen van 1812, 1813 en
1814. Maar in de laatste zestig jaren heeft Rusland
nooit met schitterend gevolg een buitenlandschen oorlog
gevoerd, behalve tegen de Perzen. Het had twee jaren
noodig om den Balkan over te trekken; het had eveneens
twee jaren noodig om den Poolschen opstand te onder
drukken; het had twintig jaren noodig om de Circassiërs
te verslaan; in 1854 werd het geslagen, eerst door de
Turken bij Oltenitza en Silistria, daarna door de Bond-
genooten aan de Alma, te Inkermann en in Sebastopol.
In 1828 stond zijn krediet op de geldmarkt hoog; in
1876 is zijn krediet in Europa geheel verloren; het is
bezwaard met een schuld van meer dan drie duizend
vijfhonderd millioen gulden, waarvan de rente aan den
vreemdeling moet worden betaald in goud, op straffe van
bankbreuk en schande. Bovenal, in 1828 plaatsten zijn
vloten het op éénen rang met de groote zeemogendheden,
en gaven zij liet een onbeperkte heerschappij over de Zwarte
zee en den Levant. Zijn meerderheid ter zee is nu ge
heel verdwenen. Ongetwijfeld zijn de hulpbronnen van
Rusland in manschappen ontzettend rijk, het telt zijn
legioenen bij myriaden, zelfs vóórdat de nieuwe wet op
de algemeene conscriptie in volle werking is gekomen,
maar het stelsel voor de reorganisatie van Rusland werd
eerst aangenomen in 1873; het is nog in een staat van
