87
Deze en andere verliezen, die een krachtig bestuur had kunnen voor
komen, maakte t den hertog van Parma gemakkelijk om zijne over
winningen in Opper-Gelder voort te zetten. Ook Huis ging op 26 Juli
verloren; op 2 Augustus volgde Meurs (1).
Gedurende het beleg van Nuis had de graaf van Leicester aan den
gouverneur van Vlissingen, sir Philip Sidney, opgedragen een inval
te doen in Vlaanderen, ten einde wellicht Parma te noodzaken het
beleg op te breken. In Staats-Vlaanderen zette Prins Maurits de eerste
schrede op zijn later zoo schitterende krijgskundige loopbaan. In den
nacht toch van 16 Juli 1586 verrastte hij de stad Axel en versterkte
deze vesting zoodanig, dat alle pogingen tot herneming mislukten (2).
Middelerwijl had de graaf van Leicester residentie gekozen te Utrecht
(30 Maart 15S6)sinds de hoofdzetel zijner partijwaar hij al spoedig
dooi zijn trotsche en geveinsde handelingen, inmenging in burgerlijke
en kerkelijke twisten, groot misnoegen bij de Staten-Generaal bijzon-
deilijk bij de Staten van Holland en Zeeland zoude verwekken (3).
Charles de Trello, een Zuid-Nederlandsch edelman, die sinds het begin
van den opstand zich in meerdere militaire en burgerlijke betrekkingen
zeei verdienstelijk had gemaakt, werd bekleed met het schout-amt en
vervolgde een ieder, die zich tegen Leicester's meening trachtte te
verzetten (4).
Beide partijen stonden vinnig tegenover elkander. De graaf wist zich
niet boven de partijen te verheffen, maar nam partij voor de landpro
vinciën tegenover Holland, alwaar Johan van Oldenbarnevelt de ziel
der regeering vormde.
Terwijl de stadhouder, graaf Adolf van Nieuwenaar en Meurs, zich
te velde bevond, werd Guillaume de Preit, gezegd Bahchon, tijdelijk
tot zijn plaatsvervanger benoemd (5).
Het was de bedoeling van den graaf van Leicester om binnen of
nabij LTtiecht een veldleger op te richten, waartoe 2000 ruiters zouden
worden aangeworven. Holland, Zeeland, Utrecht en Friesland hechtten
daaraan hun goedkeuring en verschaften de vereischte gelden, ongeveer
30000 (6). Zooals 't zal blijken, kwam de werving pas in het najaar
van 1586 ten uitvoer en werden de gelden voor andere doeleinden ge
bezigd.
(1) Frederik Herman Clout, die gouverneur van Nuis was gebleven na de inneming door
graaf Adolf van Nieuwenaar en Meurs in bet vorige jaar, werd met den kapitein Lambert
ten Herenhaeff op last van Parma opgehangen.
(2) Het plan tot versterking van Axel, onderteekend door Prins Maurits, moet nog bestaan
(Collot d'Escury Hollands RoemDeel VIStuk IBlz. 46).
(3) De burgerhoplieden wilden zelfs de souvereiniteit van Utrecht opdragen aan de koningin
van Engeland.
(4) Zie Aanteekening N". 96.
(5) Comm. R. v. St. 26 Augustus 1886.
(6) Res. S. G. 20 Juni 1586. Zie voorts Aanteekening N°. 97.