96
Het jaar 1588 is dat van de geboorte der Nederlandsche republiek (1).
Vraagt men zich af, welken indruk het leger der republiek gedurende
hare wordingsgeschiedenis heeft achtergelatendan kan het antwoord
niet gunstig luiden. De troepen geleken veelal rooverbendendie zich
niet ontzagen, als 't in hun kraam te pas kwam, ook de eigen
ingezetenen te bestoken en den vijand te dienen. De oorzaak van dien
treuiigen toestand was veelal in geldnood gelegen; van krijgstucht was
in het leger geen sprake, evenmin bij den vijand; nog minder van
oefening.
Het volgende tijdperk zou daarindank zij het krijgskundig vernuft
van pi ins Maurits en van graaf Willem Lodewijk van Nassau, groote
veranderingen brengen. Niet meer het goed geluk, maar beleid en kennis
zouden den grondslag vormen van alle verdere krijgshandelingen.
(1) G. P. B. I. 49 bevat, d.d. 12 ApriH588het «Plaeaet van de Staten-Generaal der VereenM,de
^Nederlanden, inhoudende dat sijne Excellentie van Leycester hem heeft verdragen van hetGou
ivernement ende Capiteijnschap-Generael der voorsz. Landen: Dat het volck van oorloge ende alle
randere zijn ontslagen van den Eedt aan sijne voorsz. Excellentie gedaen, blijvende niet te min in
aden Eedt aan de Landen: Dat de generale Regeeringe der selver Landen in de saecken (de ge-
urneene defentie, Unie ende Tractaten aengaende) gestelt is aen den Raedt van State' Midts-
ngaders verbodt, dat niemant met woorden ofte wercken yet sal attenteeren tot verandering
tvan den staet van den Lande streckende".
