144
werd deze weder gebracht op 42 dagen; dit bleef in het algemeen tot
het jaar 1588, toen zuinigheidshalve de betalingstermijn op 48 dagen
werd vastgesteld.
Zooals uit de bepalingen van sommige commissiën blijkt, bleef toch
groote schommeling in de termijnen bestaan.
De geldswaarden voorkomende in de staten van oorlog en in andere
bescheiden (resolutiën, commissiën, enz.) zijn uitgedrukt in ponden,
livres. guldens of florins, altemaal van gelijke waarde, zoowel in de
noordelijke- als in de zuidelijke gewesten, toen deze zich, na de pacifi
catie van Gent, met de noordelijke hadden vereenigd.
Het pond (verkort aangeduid door d. i. livre) werd oorspronkelijk
verdeeld in 40 grooten (verkort aangeduid door XL gr.), later in 20
stuivers (solidi, sols), de stuiver in 12 penningen (denarii, deniers).
De schrijfwijze abc beteekent dus
a ponden of guldens, b stuivers, c penningen. Het teeken wordt
zoowel daarvóór als daarachter geplaatst, in het laatste geval ook wel
vervangen door de woorden „ponden" of „guldens".
Deze schrijfwijze is gedurende het geheele bestaan der Republiek in
zwang gebleven. De penning was een denkbeeldige munt, alleen voor
de berekening dienende. Een oortje, ter waarde van drie penningen,
was het kleinste bestaande muntstuk.
Wanneer in sommige bescheiden een andere geldswaarde werd gebezigd
is dit nadrukkelijk vermelddit zal eveneens geschiedenals het in dit
overzicht of later moge te pas komen.
AANTEEKENING N". 13 (bladz. 32).
Sommige provinciën en steden traden pas later toe. G. P. B. Deel I
bladz. 2. Het IVe deel bevat op bladz. 51 de verklaring van den Raad
van State aan den nieuwen Spaanschen Landvoogd don Juan van Oos
tenrijk, dat de autoriteit des konings en die van den R. C. godsdienst
niet door de pacificatie werden aangetast (20 December 1576); voorts de
Unie van de Staten-Generaal en de acte van de prelaten (9 Januari 1577).
Niettegenstaande de pacificatie besloten de Staten van Holland de
vijandelijkheden voort te zetten tegen de steden en plaatsen in hun
gewestdie zich nog niet onder de gehoorzaamheid van den Peins van
Oranje gesteld en de zoogenaamde satisfactie aangenomen hadden (Res.
H. 14 December 1576).
AANTEEKENING N°. 14 (bladz. 33).
Res. S. G. 15 October 1576. „Les Srs ont advise, que se pourroit
„donner en asseurance du secours des gens de Guerre et Artelerie,
„envoyez et a envoyer par le Prince d'Oranöe et les Estatz d'Hollande
