op den 11 den October 1573 de slag op de Zuiderzee voor, waarbij
de Hollandsche vloot onder Cornelis Diricsz.burgemeester van Mon
nikendam, eene machtiger vloot des vijands deels veroverde, deels ver
nielde, en een groot aantal gevangenen maakte. Onder dezen telden
'skonings stadhouder Maximiliaan de Hennin, graaf van Bossu, en de
vlootvoogd Fran<jois van Boshuizen.
De Zeeuwenonder hunne admiraals Loys de Boisot en Joost de Moor
behaalden den 29sten Januari 1574 bij Roemerswaal (1) eveneens eene
schitterende overwinning.
Het maken van krijgsgevangenen leverde groote voordeelen op los
geld vooral wanneer het aanzienlijke personen betrof. Immers men
kon voor hen over uitwisseling onderhandelenterwijl anders de rebellen
meedoogenloos werden vermoord.
Met dit al deed zich in den beginne alleen de behoefte aan voetvolk
gevoelen. Yan ruiterij kon eerst sprake zijn, toen men zich vrijer in
het veld kon bewegen. Ook hieromtrent werden pogingen in het werk
gesteldtevens dienende om afleiding te bezorgen aan de aanvallers van
de steden.
Zoo verleende de Prins van Oranje commissiën aan Karel van der
Heijden van Mechelen (5 Augustus 1573), aan Olivier van den Tympel
heer van Corbeecq (21 September 1573) en aan jhr. Johan van Renesse,
heer van Wulp (25 October 1573) „om in Brabant en elders de vijanden
„aan te grijpen en te beschadigen", zoomede aan Gheraert van Dongen
„om volc te voet en te peerde te lichten en onderhouden bij alle mo
egelijke middelen om alle toevoer van proviand en munitie de vijanden
„te beletten" (2).
In Mei 1572 werd door jhr. Diederik Sonoy 's prinsen luitenant in
het Noorderkwartier (van Holland), te Bremen en Hamburg een regiment
Duitschers van 10 vendelen onder den overste Lazarus Muller en
den overste-luitenant Jacob van Steinbach aangeworven. Het regiment
kwam reeds in Juni in Holland en nam o. a. werkzaam deel aan de
verdediging van Haarlem en Leiden. Na den val van Haarlem ging
een gedeelte onder Steinbach in Spaanschen dienst over. Zoowel aan
Spaansche als aan Staatsche zijde werden steeds de verplichtingen
tegenover de Duitschers nagekomen, omdat hun groote vaderland voor
alle partijen in die dagen en nog eeuwen daarna een onuitputtelijke bion
tot levering van krijgsvolk bevatte (3).
27
(1) Roemerswaal was vroeger een welvarende stad op Znid-Beveland tegenover Bergen-op-Zoom.
Sedert 1530 werd Zuid-Beveland door gedurige watervloeden geteisterd en verloor Roemerswaal
allengs haar aanzien. In 1631 verlieten de laatste inwoners de plaats.
(2) Navorscher XLVII.
(3) Steinbach werd in 1578 chef van het regiment Neder-Duitschers van den graaf van
Bossu.
Omtrent de afrekening der diensten van Lazarus Muller werd nog tal van jaren onderhandeld
eindigende met de toewijzing van allodiale hooge- en ambachtsheerlijkheden (Res. H. van
13 Februari, 6 December 4582 en 17 Maart 1583).
