32
én kozen Juan de Navarete tot aanvoerder (eletto) (1). Aalst vormde
vooral eene bedreiging tegen Brabant en Vlaanderen. De Staten dezer
gewesten namen terstond maatregelen om eigen en Duitsche troepen
in dienst te krijgen.
Feitelijk geraakten nu alle Nederlandsche gewesten, behalve Luxem
burg onder den stadhouder graaf Pieter Ernst van Manspeld, in
opstand tegen het gezag des konings.
De Staten van Brabant benoemden in het begin van Augustus 1576
Willem de Hornes, heer van Hezetot opperbevelhebber hunner
troepen, Jacques Glimes tot zijn luitenant, Adrien de Rubemprébaron
van Resin en heer van Bièvretot commandant der cavalerie.
De Staten van Vlaanderen stelden den stadhouder Johan de Croy,
graaf van Roeulx, tot opperbevelhebber aanPontus de Noyelles, heer
van Bours, tot commandant van het voetvolk. Frederik de Perenot,
heer van Champagny, werd gouverneur van Antwerpen; het kasteel
bleef bezet door de Spanjaarden.
Op 5 September 1576 had te Brussel eene omwenteling plaatswaarbij
alle Spaansch-gezinden uit den Raad van State werden verwijderd. De
Staten-Generaal zouden voortaan de wetgevende-, de Raad van State de
uitvoerende macht vormen. De breuk met Spanje vergrootte door
moordpartijen te Maastricht (20 October) en te Antwerpen (3 tot 6 No
vember), bekend als de Spaansche furie, waarbij o. a. de heer van
Bièvre en de eletto Navarete het leven lieten.
Ten slotte werd op 8 November 1576 de Pacificatie van Gent ge
sloten door de Staten-Generaalvertegenwoordigende de meeste gewesten
ter eenre-, door den Prins van Oranje, de Staten van Holland en Zee
land ter andere zijde (2).
Intusschen had op 22 September 1576 Jacques de Boussu, heer van
Haussy zich, met toestemming van den Raad van State, gewend tot
den Prins van Oranje met verzoek om hulp tegen de Spanjaarden.
Reeds twee dagen later kon de heer de Haussy met 6 Noord-Neder-
landsche vendelen en geschut naar Gent trekken, gevolgd door 8 of
9 vendelen onder bevel van Olivier van den Tympel, heer van
Gorbeecq (3). Meerdere hulp werd toegezegd. Maar het was een waag
stuk om het eigen land gedeeltelijk nog door den vijand bezet van
(1) Tot deze gevolgen behoorde o.a. het opbreken van het beleg van Woerden op 24 Augustus
1576, welke vesting op 8 September 1575 door Lancelot de Berlaymont, graaf van Megen
was ingesloten.
Mondragon hield zich nog langen tijd staande binnen Zierikzee, hetwelk eerst in November
1576 door den graaf van H ohenlohe bezet werd.
(2) Zie Aanteekening N°. 13.
(3) Mr. Groen van Prinsterer. Archives V. 463. 540. etc.