80
dag, waarop de mare der overgave hem bekend werd (1). Den Prins
bleef niet anders te doen over dan de bedreigde plaatsen in de eerste
plaats Emden, Coevorden, Bourtange en Bellingwolde (2), vervolgens
Grol, Breedevoort en Doesburg (8) door meer garnizoen tegen den
vijand te verzekeren. De stad Groningen wilde de burgers wapenen,
doch de Staten-Generaal achtten dit bedenkelijkeen bewijsdat de staat
kundige toestand aldaar nog te wenschen overliet; zij verzochten den
stadhouder, soldaten naar de stad te zenden (4). De magazijnen in de
frontier-steden werden voorzien (5) en Holland maakte zich verdienstelijk
door geldelijke offers (6). Gelukkig voor zijne tegenstanders bleef Spinola
na de verovering van Lingen werkeloos, hoewel hij Emden en Coevor
den zonder veel moeite had kunnen bezettenPrins Maubits en graaf
Willem Lodewijk van Nassau vonden gelegenheid om 9000 man en
3000 paarden te Coevorden te verzamelen, en zoodoende de noordelijke
gewesten tegen den vijand te verzekeren (7). Terwijl beide hoofdlegers
zich in het noorden bevondenbeproefde de vijand op 22 Augustusge
lijktijdig maar te vergeefs, aanslagen op Bergen-op-Zoom en Grave (8).
Eerstgenoemde plaats werd later nogmaals aangevallen (9); overigens
wist men weinig van 'svijands bedoelingen in BrabantEmmeby de Lieke
superintendent te Willemstad, kreeg opdracht om ze door vertrouwde
spions te laten nagaan (10). Daniel de Hertaing, heer van Mar
quette verzamelde 1000 man uit de frontier-steden Bergen-op-Zoom
Klundert en Willemstad, GeertruidenbergWoudrichemWerkendam,
Bommel èn uit den Tielerwaard, benevens 10 man van elk der 75 com
pagnieën in Vlaanderen (11).
Half September braken beide hoofdlegers op uit het noorden en mar
ei) Res. R. v. St. 20 en 25 Augustus 1605.
(2) Hiertoe was de Prins reeds uitgenoodigd (Res. S. G. 15 Augustus 1605).
(3) Res. R. v. St. 23 Augustus en 12 September 1605.
(I) Res. S. G. 14 September 1605.
(5) Res. S. G. 15 September 1605, met opgave van hetgeen verzonden werd.
(6) Res. H. 24 Augustus 1605. Zie Aanteekening N°. 51.
(7) Res. E. v. St. 24—30 Augustus 1605. De eerste uit Deventer naar Coevorden gezonden
troepen bestonden uit 800 soldaten, die te paard waren gezet (Res. R. v. St. 28 Augus
tus 1605).
(8) „Militaire afbeeldingen enz." geven op folio 22 van het eerste gedeelte een „staet van
„de vivres, ammonitie van orloghe etc. vant' magazijn binnen de stat Grave den 13 Julij
„1606 waer naer men andere steden alavenant can version".
(9) Namelijk op 20 September (Res. R. v. St. 22 September). Bij Res. S. G. 22 September
werden de burgers van Bergen-op-Zoom bedankt voor bewezen diensten en ontvingen als
schadeloosstelling voor verloren wapenen 200 spiessen en 100 musketten om hen „te
encourageren". Geruchten van nieuwe aanslagen door den vijand bleven nog langen tijd loopen
(Res. R. v. S. 26 September, 7 en 8 November 1605).
(10) Res. H. 26 Augustus 1605.
(II) Res. H. 24 Augustus 1605. Ook van de compagnieën in Vlaanderen werden 10 man
genomen niettegenstaande te duchten viel, dat de vijand wel eenige aanslagen aldaar zou
beproeven „overmits de compaignien zeer beswaerdt zijn door sieckte, ende sterfte onder
„de selve seer grasserende".
