98
zouden tredenvond bevestigingde provinciën begonnen aanstonds
te twisten over de quoten der volgende jaren (1): vooral Utrecht,
Friesland, Overijssel en Groningen veroorzaakten daarbij veel last en
moeite (2).
Niettegenstaande den wapenstilstand hadden in 1608 nog ontmoetingen
met den vijand, ook tochten op neutraal en op eigen gebied plaats (3);
o. a. die van graaf Adolf van Nassau met 6 of 7 vanen naar het land
van Luxemburg tot het ophalen van contribution. Bij terugkeer werden
zijnachtkwartier te Xanten en in de omliggende dorpen houdende
trots de bepalingen van den wapenstilstand overvallen door het garnizoen
van Rijnberk, meerendeels bestaande uit Engelschen, Ieren (4) en
overloopers van het Staatsche leger. Doch 't bekwam dezen niet goed
slechts enkelen zagen Rijnberk terug. Yan Staatsche zijde geraakten
nauwlijks twintig ruiters buiten gevecht; een groot verlies was echter
het sneuvelen van graaf Adolf, een koen ruiteraanvoerderzeer bemind
door zijne soldaten, van wien veel te verwachten viel (5).
In December 1608 werden de afgebroken onderhandelingen hervat
onder bemiddeling der hoven te Parijs en te Londenwelke in aansluiting
met de onlangs gesloten verdragen, de souvereiniteit van de Vereenigde
Provinciën waarborgden (6). Dientengevolge eindigde de wapenstilstand
niet op ultimo December, maar duurde onbepaald voort. Bij de ditmaal
te Antwerpen gehouden beraadslagingenstelden de Staten-Generaal zich
tevreden met den titel van „Illustres Seigneurs les Etats" in plaats van
HoogMogende Heeren „Hauts et puissants seigneurs". Op 9 April 1609
onderteekenden beide partijen een Bestand voor den tijd van 12 jaren,
hetwelk den 14den te Antwerpen openlijk werd afgekondigd (7). De
Staten-Generaal gaven bevel aan alle bevelhebbers te land en te water
om zich gedurende de „Trève" te onthouden van vijandelijke han
delingen, desniettemin steeds goede orde en zorgvuldige wacht te houden
en te doen houden door de garnizoenen en op de schepen van oorlog (8).
De door koning Filips III van Spanje op 7 Juli bekrachtigde aggreatie
werd den 27sten April hier te lande bekend gemaakt. Bij Artikel I
verklaarden de aartshertogen, mede in naam van den koning van Spanje,
dat zij de Vereenigde Provinciën zouden houden voor vrije Landen en
(1) Seer. Res. S. G. 13 September en 16 November 1608 .en 6 Januari 1609.
(2) Ees. S. G. 5 Juni, 20—25 Augustus, 17, 27 en 29 September, 4 en 17 October, 13—23
October 1608.
(3) lies. S. G. 13 Maart, 24 en 30 Mei, 27 Juni, 5 Juli, 22 October en 18 November 1608.
Zie voorts Aanteekening N°. 63.
(4) Het regiment van William Stanley, den verrader van Deventer in 1587.
(5) Bes. S. G. 21 November 1608.
(6) De gezanten van de Duitsche vorsten verlieten 's-Gravenhage op 3 December. Zij
hadden geen volmacht om over een bestand wel over een te sluiten vrede te beraadslagen.
(7) Zie Aanteekening N°. 64.
(8) Ees. S. G. 18 April 1609.
