99
de Geek, koopman te Amsterdam, ontving opdracht om 60Ö0 steileh
wapenen te leveren, 4000 voor infanterie, 4000 voor cavalerie (1). Het
bijeenbrengen der sommen voor deze uitgaven vulde een nieuwe onver
kwikkelijke bladzijde in de financieele geschiedenis der Republiek.
Onderhandelingen der Staten-Generaal met de provinciën om tweemaal
100.000 tot betaling van den eersten termijn voor de Mansfeldsche
troepen op te brengen, faalden geheel (2). Het geld kwam ten slotte
op allervreemdste wijze bij elkander. Men besloot den eersten termijn
af te dragen zonder korting voor de geleverde wapenen en levensbe
hoeften de korting uit te stellen tot betere gelegenheid (3). Na verwelko
ming van den graaf, of zooals hij zich sedert liet noemen den
prins van Mansfeld, namens de regeeringslichamenontving hij op last
van Prins Maurits bezoek van den luitenant-generaal der cavalerie
Marquette, ten einde zich omtrent den toestand der troepen te ver
gewissen. Marquette trof ze aan in de Langstraat nabij Waalwijk,
de voetknechten nagenoeg zonder wapenen, de paarden doodelijk ver
moeid, Mansfeld, als iemand „van weynich woorden, sulcx dat hij van
„hem nyet heeft cunnen verstaen eenige naerder gelegentheytnoch het
„volck cunnen sien marcheren, als zijndegemarcheert sondere ordre ende
„gepromiscueert onder malcanderen vrouwen ende jongers". Na betaling van
den eersten termijn legde het volk 5000 ruiters en 4000 voetknechten
den eed af om deze landen te dienen voor den tijd van 3 maanden.
Mansfeld vorderde 220.000 voor elke maand, zoodat 240.000 voor
den tweeden termijn moesten worden opgebracht. Bovendien beweerde
hijdat de Republiek hem nog 90.000 schuldig waswaarvan 50.000
als subsidie over de maanden April, Mei en Juni (4). Zeventien kor
netten van hertog Christiaan van Brunswijk legden den eed afvolgens
graaf Herman Otto van Styrum bevonden zich nog 4 kornetten elders (5).
Dat de verliezen van Gonzales de Cordova bij Fleurus niet zoo ernstig
geweest waren als die van Mansfeld werd bewezen door het feitdat
hij reeds den 8sten September het leger voor Bergen-op-Zoom met 125
vendelen en 28 kornetten versterkte (6)zijne cavalerie moest al spoedig
wegens gebrek aan fourage afmarcheeren en werd vervangen door een
regiment van 2500 man onder graaf Paul Bernard de Fontaine heer
van Gomery (7). De belegeraars spanden alle krachten in om Bergen-
op-Zoom te veroveren, alvorens Mansfeld strijdvaardig zou zijn. Geen
(1) Res. S. Gr. 5 en 10 September 1622.
(2) Zie Aanteekening N°. 57.
(S) Res. S. G. 3, 5 en 8 September 1622.
(4) Res. S. G. 8, 10, 12, 13 en 15 September 1022.
(5) Res. S. G. 17 September 1622.
(6) S. G. Lias loopende 1622, dd. 9 September en Res. S. G. 12 September. Zie voorts
Aanteekening N°. 58.
(7) Res. S. G. 19 en 20 September 1622.