hem durfden verzetten met den Rijksban. Aartshertog Leopold vaardigde gezanten af aan de Staten-Generaal om hen tot onzijdigheid over te halen (1). Zij antwoordden de wettelijke erfgenamen te zullen steunen, waarom zij het verdrag van Dortmund met hunne goedkeuring hadden be krachtigd (2). De Staten-Generaal raadden voorts den verbonden vorsten „om alle inconvenienten voor te commen ende hare saken te versekeren „dat hare Purstelijcke genaden haar vast ende gewapent houden met „eenicheyt, goede ende constante resolutie, confidentie ende macht" (S). De wervingenzoo van wege aartshertog Leopold als de vorsten werden op de Geldersche- en de Overijsselsche grenzen voortgezet (4). Yele officieren en afgedankte soldaten van het Staatsche leger namen, slechts aanvankelijk onder tegenkanting der regeeringdienst in het leger der vorsten, waarbij sommigen hooge betrekkingen aanvaardden(5). In het laatst van December maakte de paltsgraaf Wolfgang Willem zich meester van Duren, waarna men, als voorbereiding tot het beleg van Gulik, overging tot het bezetten van verschillende plaatsen in den omtrek. Ten gevolge van deze beroerten, bovendien door de verwikke lingen tusschen den keizer en zijne broeders over de Habsburgsche erf landen, kwam geheel Duitschland in rep en roer. Spanjaarden en Nederlanders, die wegens het Twaalfjarig Bestand tijdelijk hunne wapenen hadden opgeborgen, hervatten ze tot deel neming aan den Gulik—Cleefsche opvolgingsoorlog: een zeer bijzondere krijg, waarbij partijen steeds zorg droegen, ook buiten de Nederland- sche grenzenhet bestand niet door wisselen van schothouw of steek te verbreken. Wel zouden zij steden en sterkten bezetten, doch alleen als deze niet reeds door de tegenpartij in bezit genomen waren (6). Hunne krijgshandelingen bepaalden zich tot manoeuvreeren tegenover elkander. 6 (1) Res. S. G. 6 Augustus 1609. (2) Res. S. G. 18 Augustus 1609. (3) Res. S. G. 26 September 1609. (4) Res. S. G. 28 September 1609. Voor de vorsten werden hier te lande aangekocht 1600 muskettenbandeliers en furketten200 ruiter-harnassen1000 landsknecht-harnassen 2000 pieken30000 pond buskruit60000 pond lonten 300 roerbandeliers200 paren pistolen 12 partisanen12 degens6 trommels6 koffers met manden om in het veld te gebruiken voorts 18 vergulde harnassen, 23 ruiter-harnassen en 150 harnassen met hoeden (Res. S. G. 1 en 3 October, 5 November 1609). (5) Geweigerd o. a. bij Res. S. G. 5, 8 en 10 October, toegestaan o. a. bij Res. S. G. 22 en 29 October, 12 November en 4 December 1609; gedurende de afwezigheid der officieren hield het traktement van den Staat op. Een „Staet van den hohen Ampteren und Officieren" van het leger der vorsten is opgenomen in Aanteekening N°. 3. (6) Emanuel van Meteren verhaalt te dien opzichte het volgende: Te Sonsbeck bevond zich vanwege de Staten-Generaal alleen een sergeant. Toen de Spanjaarden daarbinnen wilden komen, zeide hy te zijn gezonden door Prins Maurits om bezit van de plaats te nemen en „indien ghjj op mij schiet, soo schiet ghjj op den treves" hetgeen de Span jaarden deed aftrekken.

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

NIMH | 1915 | | pagina 30