Johan Ernst den titel en rang van „generael van de Hollanders oft Hoi-
„landsch crijchsvolck" had verleend (1). In Venetië noemde men hem
„eondottiere de sei mile Olandesi per la Serma. Repca. di Venezia". Hoe
wel nog andere regimenten voor Venetië in en nabij Nederland werden
aangeworven, kon men moeilijk tot een totaal van 6000 man geraken;
geen enkel korps bereikte de organieke sterkte. Tot de andere regimenten
behoorde dat van jhr. Johan Seghers van Yeghem, heer van Wassen-
hoven de Staten-G-eneraal machtigden hem tot oprichting van een
regiment van 1000 soldaten, niet in dienst van den lande zijnde, met
officieren, die vooraf moesten verklaren, dat zij 's lands dienst tijdelijk
verlieten. Bij zijn afscheid werd den kolonel „goede reyse gewenscht
„ende gerecommandeert zijne eere te betrachten" (2). Venetië schonk
geenszins aan kolonel van Wassenhoven de gunstbewijzenbetalingen
voorschotten, enz., welke aan graaf Johan Ernst wegens zijn geboorte
en verwantschap met de stadhouders ten deel vielen.
De regimenten moesten de reis doen met gehuurde koopvaarders,
zonder geleide van oorlogsschepen om den Spanjaarden geen aanleiding
tot klachten te geven (3). Tegenwind en andere ongunstige omstandig
heden hielden de schepen maanden lang opgesloten in de havens tot
groot nadeel van de ingescheeptendie in beperkte ruimtef veel te lijden
hadden van kou, ontbering en verveling: gereede aanleidingen tot muiten.
Eerst tegen het einde van Februari en in het begin van Maart 1617 ver
lieten de schepen Texel en de Maas met de vlaggen van Nederland en
Venetië in top; de regiments-vaandels vertoonden aan de eene zijdeden
Nederlandschen Leeuw, aan de andere dien van St. Marcus; de com.
pagnieën voerden oranje, witte en blauwe vaandels (4).
Graaf Johan Ernst nam op 7 Maart afscheid van de Staten-Generaal
en deed met zijn gevolg de reis door Duitschland. Vroeger aanko
mende dan de schepen, werd hij te Venetië met veel eerbewijs ont
vangen. De schepen met de regimenten van den graaf ankerden den
4den April voor de stad, die met het regiment Wassenhoven een dag
later (5). Alleen het laatste ontscheepte en werd voorloopig gehuisvest
in de forten Malamocco en Chioggia, alwaar de soldaten aanstonds we
gens achterstand van betaling oversloegen tot muiten en plunderenzelfs
van kerkende schippers hadden evenmin geld ontvangen (6). 't Kostte
308
(1) Res. S. G. 31 October 1616.
(2) Res. S. G. 2, 4 en 6 Augustus14—19 October9 en 11 November23 en 29 December 1616.
(3) Res. S. G. 9 November 1616.
(4) „Gotardo Archno Dantiscano—Mercurii Gallo-belgici, sine rerum in Gallia et Belgio
„potissimum, Hispania quoquo, Italia, etc. historicae narrationes continuatae, Francfurti, 1620."
De krijgsbedrijven der Nederlanders zijn beschreven door den kapitein Jacques Linsay van
het regiment van graaf Johan Ernst in zijn „Cort verhaol vande Reyze der Nederlandsche
„soldaten, die anno 1616 na Venetien zijn ghereijst, Delft 1622".
(5) Res. S. G. 22 April 1617.
(6) Res. S. G. 5 Juni 1617.