58
goederen en titels hij erfde (1). De Prins zond den luitenant-gene
raal Marquette naar Frankrijk om de magistraten der hem toege
vallen landen te beëedigen, hunne rechten en privilegiën te bevestigen;
de Staten Generaal maakten van deze gelegenheid gebruik om door hem
en den gezant te Parijs bij den koning aan te dringen op betaling der
600.000 subsidie en orde te stellen op de voorschotten van Holland (2)
Spoedig kwam nu bericht, dat 300.000 - zijnde de helft der gewone
jaarlijksche subsidie in aantocht waren en ook in den verderen
achterstand zou worden voorzien (3). Holland trachtte de penningen,
die per schip uit Dieppe waren afgehaaldin handen te krijgen in min
dering der gedane voorschotten; dit gelukte eerst, toen de regeering in
contia-remonstrantschen zin was veranderd: Holland kreeg 273.000,
terwijl de ontvanger-generaal de rest besteedde aan soldij (4). Het voor
gaande verduidelijkt dat van de krijgsverrichtingen weinig viel te ver
wachten. Reeds in September 1617 liepen geruchten omtrent wapeningen
der aartshertogenwaarop eenige compagnieën last ontvingen zich marsch-
vaardig te maken (5). Guillaume de Viri en de overste jhr. Hendrik
Lodewijk van Hatzfeldt waren namens de Staten-Generaal belast met
het bevel over de troepen in de graafschappen Ravensberg en Berg (6).
Laatstgenoemde, in Brandenburgschen dienst staande overste, meer
bepaald belast met het toezicht buiten de steden van Berg, kon zich
met moeite tegenover den vijand staande houdenzoodat Prins Maurits
den keurvorst uitnoodigde zijne troepen aldaar te versterken (7). De
kolonel Lambert Charles, gouverneur van Nijmegen (8), voerde het
bevel in het hertogdom Cleve, en moest de Brandenburgsche landen
tegen eiken inval vrijwarenFrederik Pithan was nog steeds gouverneur
van Gulik. Onverwacht bezette de vijand het kasteel Sonsbeck benevens
de stad Essen en noodzaakte de Staatsche bezetting van daar te ver
trekken. Men vond er bezwaar in om deze plaatsen met geweld te
„Maukitz bq der gratiën Gods Prince van Oraengiengrave van Nassau, Catzeneln-
„bogen, Vyanden, Dietz, LmgenMeurs, Bueren, Leerdam, Marquis in der Vere ende
„Vlissinghen, heero ende baron van Breda, Stadt Grave ende lande van Kuyck, Diest
„Grimberghe, Herstal, Cranendonck, Warneston Arlay, Nozeroy, S-Vqt, Daesburgh, Lecko,
lanen, Niervaert, S-MartensdqckErfburggrave van Antwerpen ende van Bezanson
„Gouverneur ende capiteyn-generael van Golderlant, Hollandt, ZeelantWest-Vrieslandt
„ZutphenUtrecht ende Over-Yssel, Admirael-GeneraelRidder van de Edele Ordre der
Jar tier
(2) Res. S. G. 26 en 29 Mei 1618. Zie Aanteekening N°. 90.
(3) Res. S. G. 29 Mei 1618.
(4) Res. S. G. 2 Juni, 3 Juli, 16, 18 en 31 Augustus, 1 September 1618.
(5) Res. S. G. 9, 11 en 13 September 1617.
9 Februari 1618°' 8 0—61 161610 en 23 Februari' 26 Juni> 1 en 25 Augustus 1617;
(7) Res. S. G. 19 Maart 1618.
Ke!LHyi=Tdrteeli:encl® züne stukken aIs generaal over de troepen op de middenweerd van
Kempen (Staatsarchiv Dusseldorf, Kur-Cölnische Archiv N°. 41).