105
van vuurmonden kregen elk de opdracht tot het lichten van „60 koppen
„om int leger te dienen tot regieringe vant geschut". Nicolaas Hamel,
kapitein van de töchtpaarden, moest zorgen voor 7C0 paarden en 17 con
ducteurs, Thomas van den Honebt, wagenmeester-generaaldat den
20sten Mei te 's-Hertogenbosclr 900 legerwagens gereed stonden, elke
met 3 trekpaarden, waarbij 36 conducteurs, 2 hoefsmeden en 2 rader
makers met hunne knechts, 1 meester-touwwerker, hetgeen een bedrag
van 9.000 vorderde: later zou blijken, dat de trekpaarden waren
„slecht, faute van voorgaende quade betalinge" (1).
Na de geldelijke aangelegenheden ernstig bij Hunne Hoog Mogenden
te hebben aanbevolen, begaf prins Fkederik Hendrik- zich op 25 Mei
naar de bij Lith en Lithoyen gelegerde infanterie en artillerie om ze
spoedig bij de Nassau-schans op het eiland Voorne te laten embarkeeren (2).
Graaf Hendrik Casimir aanvaardde het bevel over de garnizoenen Arn
hem, Nijmegen, Grave en Emmerik, tot waarneming der bewegingen
van den markies van Lede aan de Maas, waartoe 32 compagnieën bij
Nijmegen waren ingescheept (3). De schepen met de voorhoede onder
den veldmaarschalk graaf Willem van Nassau bereikten op 12 Juni
Bergen-op-Zoom, de Prins met de achterhoede de Mosselkreek, tusschen
Tlrolen en St. Philipslandde ruiterij en de wagens kwamen uit 's-Her-
togenbosch naar Wouw en omstreken (4).
Om Antwerpen te kunnen belegeren, moest men allereerst den
linker Schelde-oeverhet land van Waes, bezetten. Daartoe landde
de veldmaarschalk met 9 regimenten, 64 compagnieën voetvolk, 4 com
pagnieën paarden, 500 bootsgezellen met geschut bij Liefkenshoek, be
zette op 15 Juni den Kruisdijk en het terrein tusschen de forten Calloo
en Verrebroek, waar kolonel Erentreyter het bevel- voerde over den
rechtervleugel. Men groef zich terstond in; doch de stelling was voor
de beschikbare troepen te uitgebreid, hetgeen aanstonds bleek bij eene
schermutseling op 17 Juniwaarbij ook 's graven eenige zoon Maurits Fke
derik sneuvelde (5). Wijl de Prins geen versterking zond, besloot graaf
Willem den 21sten naar den Doel terug te trekken, hetgeen door het
breken van een op twee pontons rustende noodbrug niet geregeld ge
schiedde. De vijand bemerkte zulks en viel terstond op drie plaatsen
aan, bij Verrebroek, Be veren en Calloo, waardoor een ware paniek ont
stond. Velen verloren het leveno. a. luitenant-kolonel James Henderson
(1) Res. S. G. 11 Mei, Lias loopende 1638 dd. 1 Juni, Res. R. v. St. 12 Mei.
(2) Res. 8. O. 30 April (benoeming van gedeputeerden te veide), 23 Mei (afkondiging van
vrijlegor), 25 Mei, 7 Juni, Res. R, v. St. 24 Mei 1638.
(3) Res. S. G. 12 en 18 Juni, Lias loopende 1688 dd. 30 Juni.
(4) Res. S. G. 12 Juni. De paarden van vele officieren waren niet bp de compagnieën
aanwezig (Lias loopende 1638 dd. 12 Juni).
(5) S. G. Lias loopende 1638 dd. 14, 15 en 18, Res. S. G. 1(1, 21 en 23 Juni. Madmits
Eeediïrikgeboren in 1021, was kapitein dor infanterie (Ros. R. v, St. 27 Mei 1636, op acte
van 25 September 1635). Zio Aanteelcening N°. 46,
