283
C. GESCHUT EN MATERIEEL.
In het begin van den oorlog was het volgende veldgeschut in gebruik
18 halve kanons
24 U
elk met 18 paarden
8 lange veldstukken van
12 U
6 66
12
3 U
18 kamerstukken
24 U
8
12 66
6
35
6 '66
per 2 stuks op een
27
3 '66
karaffuit.
Gedurende den slag bij Seneffe en bij andere gelegenheden had zich
een groot ongerief geopenbaard„in het furieurste chargeeren, daar in
„de amunitie van noden hadden, quaemen alleen waegens met c-ruyt,
„daer nae waegens met lont en op het laest met loot, so dat alles, ver
scheiden en qualijck a propos quam". Prins Willem liet daarom een
wagen ontwerpen, waarop de geheele ammunitie voor een regiment
infanterie van 12 compagnieën kon geborgen worden, te weten 3 ton
nen met kruit, 4 tonnen met musketkogels, 7 „kip" of groote bossen
lont en een hairen kleed, tesamen wegende 1085 Uwelke wagen, ge
trokken door 3, des noods door 2 paarden, geen andere plunje mocht
vervoeren dan een kist met provisie, de kleederen van den voerman en
een kist met haver voor de paarden een ruif voor ruigvoeder was aan
den achterkant bevestigd. De Prins keurde het vervaardigde model
goed, eveneens dat van een ontworpen kanonwagen tot vervoer van 5u
kogels van 24 '66een kist voor den voerman en een ruif voor de paar
den, waarbij het toevoegen van plunje der konstabels en matrozen ten
strengste was verboden. Nieuwe, naar het model van prins Johan
Maurits van Nassau vervaardigde ammunitiewagens, werden ten
getale van 31 aanbesteed tegen 165 contant per stuk (1). Prins Wil
lem verrijkte den trein der artillerie mede met een vervoerbaren smids
wagen, waarop een oven met blaasbalg en het noodige gereedschap;
voorts met een kales of wagen waarop twee pauken „door dewelcke
„sal konnen gewaer en gehoort, en teekenen gegeven werden, als de
„tochtpaerden sullen opgehaelt en aengespannen worden", welke
„Herpocxwaegen" 1137 kostte, van veel nut te velde bleek te zijn en
de bewondering opwekte bij de revue op de Mookerheide, kort vóór
's Prinsen vertrek naar Engeland (2). De affuiten,-voorwagens, blok
wagens, ammunitiekarren, houwitser- en mortierstoelen werden on
derhouden met „goed blauwe ende swarte geolijde verve" (3).
11
4
10
2
io
(1) Staatsarchief Wiesbaden, M .675; Res. R. v. St. 18 Februari 1675.
Zie Aanteekening N° 43.
(2) Staatsarchief Wiesbaden, M 675.
(3) Res. R. v. St. 15 Januari, 6 September, 2 October 1686.
