294
Sebastien le Pretre de Vauban was de ontwerper van nieuwe
versterkingen, waarbij de oude methode van mijnenoorlog grooten-
deels door het kanon werd vervangen. Vauban bezigde zijn nieuwe
wijze van aanval voor de eerste maal in 1673 bij het beleg van Maas
tricht; na de overgave besteedde hij zijne zorgen aan verbetering van
de tijdens het beleg opgemerkte gebreken door toepassing van het zoo
genaamde eerste Vauban'sche tracé, hetwelk hij bij latere gelegenheden
op eentonige wijze bleef navolgen tengevolge waarvan hij aan teleurstel
ling niet kon ontkomen. In den oorlog, die in 1688 uitbrak, verwierf
Vauban onsterfelijken roem als aanvaller; naar eigen bekentenis ver
wierp hij toen grootendeels alles, wat hij te voren had voorgestaan.
Menno van Coehoorn, die zich in verschillende veldslagen en be
legeringen van den in 1678 geëindigden oorlog had onderscheiden,
toonde groote belangstelling in de nieuwe denkbeelden van verster
king, en onderkende de gebreken van het Vauban'sche stelsel. In 1680
ontstond tusschen hem, toenmaals kolonel-commandant van het Frie-
sche regiment van prins Hendrik Casimir, en den ingenieur en kapi
tein Louis Paen een twist over het versterken van een vijfhoek (1).
Coehoorn beoordeelde het stelsel van Paen als „weynigh verschillen
de van de oude manier der Sterckten Bouw". Inderdaad kwam hij
zelf met een geheel nieuw stelsel, dat, hoe hevig ook bestreden, door
kundige beoordeelaars wegens de daarin neergelegde voortreffelijke
grondbeginselen met grooten lof werd begroet. Grooten roem verwierf
Coehoorn met de in 1685 uitgegeven „Nieuwe Vestingbouw op een
„natte of lage horisont" een werk, hetwelk de eer genoot van Fran-
sclie, Duitsche, Russische en Engelsche vertalingen. Even als van Vau
ban, steeg zijn roem na 1688, als oppervestingbouwmeester (1695-
1704), en als bevelhebber der troepen in Vlaanderen (1702).
Augustus 1688 gaf prins Willem III kennis, dat hij eenige ontwer
pen voor nieuwe fortificatorische werken had laten maken, zoodat orde
diende gesteld te worden op aankoop van het noodige materieel, verder
onder verklaring, dat aangezien „tot directie van meergenoemde te
„maecken fortificatiewercken gerequireert wordt een verstandigh en de
„geexperimenteert persoon onder welckers opsigt ende conduite de-
„selve worden beleijt ende gemaeckt tot dien hadde gedespicieert
„ende vervolgens bij een Acte gestelt ende gecommitteert Messire
„Fran^oys du Puy Seigneur de Cambon in qualiteyt als Directeur
„Generael vande Fortificatiewercken vanden Lande ende dat op een
„jaerlycx Tractement van vierduysent Gulden". Hunne Hoog Mogen-
den verleenden hem bovendien commissie als kolonel-titulair der in
fanterie (2).
Nog vóór dat de nieuwe titularis, die bij prins Willem in hoog aan
zien stond, zijn werkkring aanvaardde, was besloten om de werken
„Versterckinge des Vijf. Hoecks, enz, uitgegeven in 1682.
(2) Res. R.v. St. 18, 20 Augustus 1688. De acte is van 1 April.