13
De groote en kleine schipbruggen moesten in orde gebracht, biesbrug-
gen vervaardigd, oorlogsbehoeften naar vele plaatsen verzonden wor
den. De Raad van State sloot een contract met den wagenmeester-
generaal Cornelis Ascanius van Sypesteyn tot levering en onder
houd gedurende de zomermaanden van 200 met drie paarden be
spannen wagens tot geschut, ammunitie en levensmiddelenhij overleed
in Juli en werd opgevolgd door Johan de Joncheere (1).
Tot verval der onkosten, bood de Raad van State twee petities aan
Hunne Hoog Mogenden aandd. 9 Februari voor „Legerlasten", tot be
taling van trein-personeel, aanschaffing of huur van paarden, wagens,
enz. ad 800.000; dd. 7 Juli voor aanschaffing van magazijnsvoor-
raden ad 150.000.
In Juli vestigde de prins van Oranje zijn hoofdkwartier te Raams-
donk. Al stond hij met zijn leger buiten Holland's landpalen, met ont
trekking van meerdere regimenten en compagnieën aan de Holland-
sche waterlinie, de Prins duchtte geen onheil voor de veiligheid van dit
gewest en rekende met vertrouwen in zijn plannen tegen den vijand te
zullen slagen. Aan de roemrijke daden van de vloot onder Michiel de
Ruyter viel 't vooral te danken, dat de Prins bij al zijn handelingen
in den rug was gedekt en zich de grootste bewegingsvrijheid kon ver
oorloven. De Prins had hem in groote vriendschap opgenomen en op
21 Februari den titel verleend van luitenant-admiraal-generaal van
Holland en Westfriesland(2), welke eer en waardigheid in volgende tijden
nog slechts éénmaal zou worden toegekend: aan Cornelis Tromp, de
Ruyter's opvolger. Van al zijn medewerkers vorderde de Prins stipte
gehoorzaamheid en plichtsbetrachting. Hij wist aan te moedigen en
te beloonen, maar was onverbiddelijk tegenover plichtverzuim en laf
hartigheid. Zijn ijzeren wil, uitstekend beleid en helder doorzicht, ten
toon gespreid sinds de aanvaarding op jeugdigen leeftijd van de hoog
ste en meest verantwoordelijke betrekkingen, stempelden den derden
Willem tot een der krachtigste figuren van de XVIIe eeuw, aan wien
Nederland de redding van vreemde overheersching had te danken.
Na een deel zijns legers onder zijn broeder Filips van Orleans
gesteld te hebben voor een aanslag op Staats-Vlaanderen, trok Lode-
wijk XIV, vergezeld van James-Fitz Roy, hertog van Monmouth, en
van Frederik Maurits II de la Tour d'Auvergne, hertog van Bouil
lon, in Mei door de Spaansche Nederlanden om het beleg voor Maas
tricht te slaan.
De gouverneur der vesting, Rijngraaf Frederik Magnus van Salm,
(1) Res. S.G. 14 Januari, 10 Maart, 6 Mei, Res. H. 14 Februari, Res. R. v. St. 18, 23 Maart,
22 April, 2, 8, 19 Mei, 3 Juni, 18 October, S.G. Lias loopende dd. 8, 9 Mei 1673. De voorwaar
den tot het huren en de aanbesteding van tochtpaarden, wagens, enz. vindt men in de acte
boeken van den Raad van State.
(2) Brandt. Leven van de Ruvter blz. 885.