59 forten meermalen onrechtvaardig tegen de ingezetenen en hunne be zittingen op te treden. De strooperijen der Spaansche soldaten en het willekeurige optreden der Staatsche commandeurs gaven aanleiding tot wederzijdsche klach ten (1). Ter zee ondersteunde de Republiek hare bondgenooten naar ver mogen. De Staatsch-Spaansche vloot onder den luitenant-admiraal- generaal de Ruyter werd door de Fransche scheepsmacht onder Abraham du Qubsne niet alleen in getal, ook in hoedanigheid van schepen, bewapening en bemanning belangrijk overtroffen; de Spaan sche schepen waren „seer weynich in getall ende dan nogh den meesten „tyt seer defectueus in manschap en vivres". Nopens het gevecht op 22 April in het gezicht van den Etna ontvingen Hunne Hoog Mogen- den uit de baai van Syracuse een schrijven van de Ruyter, waaruit zij „met een seer grootte droefheyt vernamen het ongeval ende quet- „sure" hem overkomen, ook „de quade, slechte ende laffhartige con duite" van den Spaanschen vice-admiraal don Diego d'IJbarra. De Ruyter, Neêrlands grootste zeeheld, door koning Karel II van Span je tot hertog verheven, overleed den 29sten April aan zijn wonden. De vice-admiraal Jan de Haen, die na de verwonding van den vloot voogd den vijand op de vlucht dreef, stierf op 2 Juni den helden dood (2). Een eskader van 15 schepen van oorlog, 3 branders, 3 snauwen en 3 galjooten, onder bevel van den vice-admiraal Philip van Almonde, was bestemd tot ondersteuning van de Deensche vloot tegen Zweden. Een convooi vervoerde uit Amsterdam naar Denemarken „seeckere „quantiteyt yser geschut, cruyt, seyldoeck, werck ende andere soorten „van ammunitie". Hier te lande mochten 2000 matrozen voor Deen- sclien dienst worden aangemonsterd, mits zij „niet anders dan alleen „ten oorlog en sullen mogen werden gebruyckt om aen te tasten ende „te veroveren". Met de Deensch-Nederlandsche vloot versloeg de lui tenant-admiraal Cornelis Tromp, die met toestemming van prins Willem III en Hunne Hoog Mogenden door koning Christiaan V be noemd was tot generaal-admiraal der Deensche vloot, als opvolger van Kurt Adelaer, op 11 Juni den Zweedschen admiraal Lorentz Creutz ten zuiden van Oeland. Thans meester zijnde van de zee, land de Tromp in Schonen, waar de koning zich van verscheidene plaatsen meester maakte. In December leverde Karel XI van Zweden hem slag bij Lund. Ofschoon beide partijen zich de overwinning toeschreven, (1) Res. S.G. 12 Februari, 16 Juli, 19 October, Seer. Res. S.G. 30 Juni, 17 Juli, 9 Augustus 1676. (2) Seer. Res. H. 25 Januari, 11 Juli, Res. H. 21 Februari, 9 Juli, Seer. Res. S.G. 3, 11, 17 Maart, 9, 23 Mei, 5 Juni, Res. S.G. 16 Juli, 24 Augustus. De compagnie mariniers van den luitenant-admiraal-generaal ging over op Daniel van Lanckvelt (Comm. R. v. St. 12 Juni 1676).

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

NIMH | 1940 | | pagina 79