59
forten meermalen onrechtvaardig tegen de ingezetenen en hunne be
zittingen op te treden.
De strooperijen der Spaansche soldaten en het willekeurige optreden
der Staatsche commandeurs gaven aanleiding tot wederzijdsche klach
ten (1).
Ter zee ondersteunde de Republiek hare bondgenooten naar ver
mogen. De Staatsch-Spaansche vloot onder den luitenant-admiraal-
generaal de Ruyter werd door de Fransche scheepsmacht onder
Abraham du Qubsne niet alleen in getal, ook in hoedanigheid van
schepen, bewapening en bemanning belangrijk overtroffen; de Spaan
sche schepen waren „seer weynich in getall ende dan nogh den meesten
„tyt seer defectueus in manschap en vivres". Nopens het gevecht op
22 April in het gezicht van den Etna ontvingen Hunne Hoog Mogen-
den uit de baai van Syracuse een schrijven van de Ruyter, waaruit
zij „met een seer grootte droefheyt vernamen het ongeval ende quet-
„sure" hem overkomen, ook „de quade, slechte ende laffhartige con
duite" van den Spaanschen vice-admiraal don Diego d'IJbarra. De
Ruyter, Neêrlands grootste zeeheld, door koning Karel II van Span
je tot hertog verheven, overleed den 29sten April aan zijn wonden.
De vice-admiraal Jan de Haen, die na de verwonding van den vloot
voogd den vijand op de vlucht dreef, stierf op 2 Juni den helden
dood (2).
Een eskader van 15 schepen van oorlog, 3 branders, 3 snauwen en 3
galjooten, onder bevel van den vice-admiraal Philip van Almonde,
was bestemd tot ondersteuning van de Deensche vloot tegen Zweden.
Een convooi vervoerde uit Amsterdam naar Denemarken „seeckere
„quantiteyt yser geschut, cruyt, seyldoeck, werck ende andere soorten
„van ammunitie". Hier te lande mochten 2000 matrozen voor Deen-
sclien dienst worden aangemonsterd, mits zij „niet anders dan alleen
„ten oorlog en sullen mogen werden gebruyckt om aen te tasten ende
„te veroveren". Met de Deensch-Nederlandsche vloot versloeg de lui
tenant-admiraal Cornelis Tromp, die met toestemming van prins
Willem III en Hunne Hoog Mogenden door koning Christiaan V be
noemd was tot generaal-admiraal der Deensche vloot, als opvolger
van Kurt Adelaer, op 11 Juni den Zweedschen admiraal Lorentz
Creutz ten zuiden van Oeland. Thans meester zijnde van de zee, land
de Tromp in Schonen, waar de koning zich van verscheidene plaatsen
meester maakte. In December leverde Karel XI van Zweden hem slag
bij Lund. Ofschoon beide partijen zich de overwinning toeschreven,
(1) Res. S.G. 12 Februari, 16 Juli, 19 October, Seer. Res. S.G. 30 Juni, 17 Juli, 9 Augustus
1676.
(2) Seer. Res. H. 25 Januari, 11 Juli, Res. H. 21 Februari, 9 Juli, Seer. Res. S.G. 3, 11, 17
Maart, 9, 23 Mei, 5 Juni, Res. S.G. 16 Juli, 24 Augustus. De compagnie mariniers van den
luitenant-admiraal-generaal ging over op Daniel van Lanckvelt (Comm. R. v. St. 12 Juni
1676).