12
natuurlijke zoon van ex-koning Jacobus II. In de Republiek maakte
bet verlies van den slag lang niet zulk een indruk als de mare, dat de
Engelsch-Nederlandsche koopvaardijvloot, onder geleide van vice-admi-
raal George Rooke, bij Kaap St. Vineent in handen was gevallen van
Tourville (1).
De terugtrekkende troepen verzamelden bij Leuven en Diest, om op
1 Augustus ten noorden van Vilvoorden te kampeeren; na aankomst
van de troepen onder den keurvorst van Beieren en den hertog van Wur-
temberg verplaatste koning Willem het hoofdkwartier naar Welle.
Luxemburg was op 2 Augustus gaan kamperen bij Borchworm, ongeveer
4 uur van Maastricht tot dekking dezer stad zette men het voorgelegen
terrein, door afdamming van de Jeker, zoo ver mogelijk onder water.
Ook Nijmegen nam maatregelen tegen vijandelijke verrassingen, doch
Fransche detachementen drongen op enkele punten in de Meiery van
's Hertogenbosch. In 't begin van September vereenigden zich de legers
van Boufflers en Luxemburg, waardoor Vauban gelegenheid verkreeg
zijn belegeringskunst op Charleroi toe te passen op 9 September had de
berenning plaats en den volgenden dag begon het beleg. Willem III
kon dit onmogelijk rechtstreeks verhinderen; ter afleiding zond hij den
keurvorst en den hertog met '20.000 man naar Vlaanderen, die na ver
moeiende marschen weder bij het inmiddels bij Ninove gevestigde hoofd
leger aansloten. De koning was genoodzaakt de belegerde stad aan haar
lot over te laten en verliet het leger op 25 September. De gouverneur
Juan Antonio de Pimentel, gaf op 11 October de veste over het garni
zoen mocht naar Genappe aftrekken; 120 zieken en gewonden werden
naar Maastricht vervoerd. In de laatste dagen der maand ging het leger
uit elkaar om de winterkwartieren te betrekken (2).
Het ongelukkig verloop van den veldtocht liet niet na invloed op de
contributie-heffingen uit te oefenen. Meende men in Augustus nog eenige
dorpen onder contributie te kunnen brengen, zoo bleek sulx niet te doen
„sonder daertoe luiden te employeren die het op lijfsgevaer ondernamen"
en daarvoor extra beloond moesten worden. De ontvanger Theodorus
van den Heuvel, die zijn kantoor van Charleroi naar Maastricht had
moeten verplaatsen, kon in zijn district tusschen Maas en Sambre, in 't al
gemeen het graafschap Namen, de contributiën slechts invorderen door
middel van militaire executie, gelijk de Fransche intendant te Namen
dreigde op te treden tegen de ingezetenen van de Meierij van 's-Hertogen-
bosch. Hunne Hoog Mogenden keurden militaire executie goed, om „door
't branden van huisen of schuuren of 't ophalen van ostagiers de inge
zetenen van 's vyands Land tot het opbrengen der contributiën te be
dwingen". Tevens verhoogden zij de inkomsten der gouverneurs en
(1) Res. R. v. St. 27, 31 Juli, 25 September, Ing. Miss. 15, 22 Juli, Res. S.G. 31 Juli,
4 Augustus 1693. Zie Aanteekening N° 19.
(2) Res. R. v. St. 5, 8, 11 Augustus, 23 September, 26 October, Ing. Miss. 2, 5, 6, 17 Augus
tus, 2 November, Res. S.G. 20 Augustus, 7, 25 September 1693.
