zou worden; keurvorst Johan George liet zich echter bewegen om 6000
man tusschen de Main en de Neckar te laten overblijven tot dekking
der Frankische en Schwabische kreitsen. Een oogenblik dreigde de keur
vorst met terugroeping zijner troepen, toen keizer Leopold in November
zijn generaal-veldmaarschalk Hans Adam van Schoening te Döblitz
in Bohemen, waar bij zich tot herstel van gezondheid bevond, liet oplich
ten en in de citadel op den Spielberg deed opsluiten, als verdacht van
verraderlijke handelingen met Frankrijk. In Januari 1694 dreigde de
keurvorst nogmaals met terugroeping wegens ..de uytterste noot, waerin
„sig desselfs Troupes in de posteringslinie" bevonden, waarin door het
verschaffen van betere kwartieren werd voorzien. De generaal herkreeg
pas in 1696, kort voor zijn overlijden (7 September) de vrijheid (1).
Nog vóór en tijdens het betrekken der winterkwartieren scheen de
rust in het noorden verstoord te zullen worden door de Saksen-Lauen-
hurgsche opvolgingsgeschillen (1).
Op 29 September 1689 was hertog Julius Frans van Saksen-Lauenburg
als laatste mannelijke afstammeling van zijn tak uit het Keur-Saksische
Huis overleden. Vele vorsten maakten aanspraak op de erfenis. Troepen
van Cell en Hannover bezetten het hertogdom, verjoegen de Saksische
ambtenaren en verbeterden de vestingwerken van Ratzeburg; zij onder
vonden daarbij steun van de Republiek, die zich tegen inmenging van
Zweden of Denemarken krachtdadig zou verzetten. Onder voorgeven
dat hij een versterkte vesting onmogelijk zoo nabij zijne grenzen kon
dulden, vestigde Christiaan V in Juni 1693 een troepen-kampement
bij Rensburg en eischte een slechting der werken, die uiterlijk 10 Augustus
moest zijn afgeloopen. Op 31 Augustus begonnen de Denen de veste te
bombardeeren. Eindelijk kwam op 9 October door bemiddeling van
het Duitsche Rijk, Engeland, Zweden, Brandenburg en de Republiek,
te Hamburg een overeenkomst tot stand, volgens welke de vesting
werken van Ratzeburg geslecht moesten worden en de stad een bezetting
kreeg van 200 Luneburgers. Over het lot van het hertogdom zou in rechten
beslist worden (3).
Toen in November het Staatsche leger de winterkwartieren ging be
trekken, waren reeds tijdig maatregelen genomen om de geheele cavalerie
en het meerendeel der infanterie in de Spaansche Nederlanden en het
Land van Luik, waar des zomers alles door vriend en vijand was ..afge-
„fourageert ende opgegeeten", den winter te doen overblijven en, des
noods in bet veld te brengen. Zulks mocht „in soo geruineert ende opge-
„gete Landt" onmogelijk heeten zonder de beschikking over met fourage
(1) Res. S.G. 30 September, 19 October, Seer. Res. S.G. 14 September, 24 November 1093,
20 Januari 1094. Reeds bij het beleg van Bonn in 1089 was Von Schoening verdacht van
verstandhouding met Frankrijk.
(2) Vergelijk Aanteekening N° 4.
(3) Seer. Res. S.G. 22 Januari, 2 Febr. 20, 29, 30 Juni, 27 Agustus, 13 October. Seer. Res. H.
10 Mei, Res. S.G. 29 Augustus 1093.