De berichten van II L.K. lieten er geen twijfel over bestaan, dat de tegenaanval
was mislukt en dat de verdediging aan de spoorlijn bij Rhenen in elkaar was
gestort, zodat ieder ogenblik met nadringende Duitse troepen moest worden
gerekend. De doorbraak was dus een feit en, daar er geen reserves meer beschikbaar
waren, was de C.V. genoodzaakt, de terugtocht van het Veldleger op de Vg.Holland
te bevelen. Terwijl een terugtochtsbevel werd opgesteld, werden in afwachting
daarvan te ongeveer 15.30 door de Chef van de Staf van het H.K.V. per telefoon
waarschuwingsbevelen aan de legerkorpscommandanten gegeven.
De inhoud van hetgeen aan C.-II L.K. werd bevolen luidde, zoals door hem
stenografisch is vastgelegd (en bewaard):
C.-II L.K. heeft in verband met de door hem uitgevaardigde bevelen (zie hierna
bij II L.K.) later naar voren gebracht, dat in dit telefonisch bevel niet is opge
dragen, na het invallen van de duisternis terug te gaan (vergelijk het later uitgegeven
telexbevel, dat hierna is weergegeven).
Uit zijn stenogram blijkt echter, dat is getelefoneerd: „Wij gaan hedenavond
terug".
Overigens waren volgens C.-II L.K. de IV Div. en Brig. B reeds zodanig in
opgeloste toestand op de terugtocht, dat uitstel tot een later tijdstip uitgesloten
was (zie hieromtrent bij II L.K.).
C.-III L.K. en de T.B.O. ontvingen opdracht, de detachementen, bedoeld in
punt 2 van de des morgens uitgegeven aanwijzingen 4), te plaatsen. Dit was de
„soort achterhoedestelling", genoemd in het hierboven weergegeven telefonisch
gegeven bevel. 1-43 R.I., dat belast was met de bewaking van het vliegpark
Soesterberg, was hierbij nog niet inbegrepen, doch kwam later ter beschikking
(zie hierna).
Vervolgens ging te 16.45 per telex het definitieve bevel voor de terugtocht uit,
waarvan een exemplaar is bewaard gebleven en dat volgens de oorspronkelijke
tekst luidde, zoals hieronder weergegeven 5).
80
Toestand niet houdbaar. Wij gaan hedenavond terug op Vg.Holland. Persoonlijke aanwijzingen
zijn onderweg. Daarbij zal II L.K. teruggaan op het zuidelijk deel van de Groep Utrecht en Lek
en bezetten de vakken Achthoven en Jutphaas en het vak Vreeswijk van de Groep Lek.
Scheidingslijn tussen III en II L.K. is de Rijn-Lek.
Tusschen II en IV L.K. de bestaande scheidingslijn verlengd tot Nieuwe Krakeling-Wouden-
bergsche weg (of laan?)-Bunnik-fort Vechten-Liesbosch-Linschoten, alles bij II L.K.
Soort opnamestelling door troepen van kolonel Dwars in het zuiden gedeeltelijk door een
bataljon van III L.K. in de lijn kruispunt spoorweg met kanaal-Werkhoven-Odijk-station Drie
bergen. Detachement Nolthenius 2)3) cp.-II L.K. in cp. van Groep Lek
(Jaarsveld), telefoonverbindingen aanwezig. C.V. gaat naar Gouda.
De voorm. T.B.O.
2) Dit was C.-35 R.I., de voorm. C.-Groep IJssel-Zuid.
3) Was niet meer te ontcijferen.
4) De T.B.O. had deze reeds doen verkennen.
6) Met de telex konden geen hoofdletters worden geseind, gramschap was het codewoord, dat de
echtheid garandeerde.
a
