verenigd waren, binnen en werd kort daarna gevolgd door het bevel tot volledig
inunderen.
Hieraan was in de morgen van 12 Mei te 8.30 voorafgegaan de machtiging tot
evacuatie van de burgerbevolking van rubriek c van het Oostfront (zie bijlage
A VII), dus van het inundatiegebied.
De evacuatie was in beginsel voorbereid naar de noordelijke provinciën met de
variant Noord-Holland en deze provincie werd door de bezetting in de noordelijke
provinciën het vluchtgebied.
In het noordelijk deel van het Oostfront kon de evacuatie uitsluitend per spoor
plaats hebben. In het zuiden was afvoer te water niet uitvoerbaar, daar de vaar
weg naar Rotterdam nog niet vrij was.
De spoorwegvervoeren konden niet onmiddellijk aanvangen, daar de transporten
van rubriek d (gebied tussen Valleistelling en Oostfront) nog aan de gang waren,
doch daar het water in verschillende gebieden snel opkwam, moest deze evacuatie,
die aanvankelijk zou beginnen op 13 Mei 21.00, worden vervroegd en ving zij
reeds te 9.00 aan.
De evacuatie van de plaatsen Nederhorst Den Berg, Weesperkarspel, Ankeveen,
Kortenhoef, Loosdrecht, Tienhoven, Breukelen-St. Pieters, Maarsseveen, West
broek-Achttienhoven en Muiden heeft zich op 13 en 14 Mei voltrokken, zij het
hier en daar met vertragingen.
De afvoer te water van Schalkwijk en Tuil in 't Waal verliep niet volgens plan.
De bevolking van Tuil in 't Waal is 14 Mei per spoor vervoerd van Utrecht naar
Voorburg. De bewoners van Schalkwijk zijn op 13 Mei te Vreeswijk ingescheept
en de Lek afgevaren, doch in verband met de strijd bij Rotterdam en op het eiland
van Dordrecht, waardoor de woonruimte op de beide oevers van de Lek reeds
volledig in beslag was genomen, spoedig teruggekeerd en vervoerd naar Utrecht,
vanwaar zij, tezamen met de bevolking van Tuil in 't Waal, per trein naar Voorburg
werden vervoerd.
Van belang zijn nog de evacuaties van Houten, Jutphaas en de Bilt.
Houten behoorde tot de rubriek d. 2 van het gebied tussen Valleistelling en
Oostfront-Vg.Holland. De ontruiming was voorbereid voor vervoer te water van
Vreeswijk naar Maassluis met verdere bestemming Monster.
Hoewel voor rubriek d. 2 door de O.L.Z. geen bevel was gegeven, had het
inundatiebevel tengevolge, dat Houten moest worden ontruimd en hiertoe werd
op 12 Mei te 19.30 telefonisch bevel gegeven.
600 Personen moesten in eerste instantie worden vervoerd met als uiterste ter
mijn Maandag 13 Mei 4.00. De bevolking werd volgens plan ingescheept te Vrees
wijk, voer de Lek af, doch keerde naar Vianen terug. Zij is daarna op 13 Mei naar
Utrecht gevaren en op 14 Mei per trein vervoerd naar Voorburg. Op 13 Mei
15.30 zijn van het nog resterende deel de zieken en invaliden per auto afgevoerd,
die te Boskoop zijn ondergebracht. In de avond van 13 Mei te 20.00 werd, in
verband met de terugtocht van het Veldleger, de last gegeven, geheel Houten
met de meeste spoed te ontruimen.
Het was onmogelijk, nog voorbereidende maatregelen te nemen en spoedig
637
