44 R.I. had als marsweg gekregen de N. Lingedijk en over Leerdam naar Vianen e.o. 1). Drie colonnes van VI Div. moesten echter over Culemborg naar hun bestem ming, die in de Groep Lek lag 2). 44 R.I. en 111-19 R.A. (zonder vuurmonden) moesten dus eerst de te Leerdam aankomende colonne van 17 R.I. passeren, daarna door 3 R.I. heen en vervolgens, tegen de marsrichting van 14, 32 en 6 R.I. in, hun bestemming bij Hagestein be reiken 3). Vermoedelijk zijn verschillende onderdelen van 44 R.I. langs de kortere weg Beesd-Vianen naar hun bestemming getrokken. IH-33 R.I., dat de achterhoedestelling te Echteld bezet moest houden tot een uur nadat 44 R.I. was gepasseerd, vertrok op 14 Mei 2.00 en verplaatste zich over Culemborg, dat te 6.00 werd doorgetrokken. Belangrijke verkeersknopen ontstonden bij Buren en Culemborg. Bij Buren moesten de colonnes van 32 R.I., 14 R.I., 11-16 R.A. en 44 R.I. over één brug. De toestand werd verergerd, toen de colonne 6 R.I. (III-6 R.I., 11-32 R.I. en 1-7 R.A.) in het snel opkomende inundatie-water vast liep en 6 R.I. geheel, 1-7 R.A. voor een groot deel moesten keert maken en over Buren hun weg ver volgen. Niettegenstaande de verschillende moeilijkheden bereikten III L.K. en Brig. A in de loop van de morgen de Groep Merwede. C.-2 R.H., die de spoorweg Tricht-Culemborg bezet hield, meldt, dat te 4.30 de laatste onderdelen van Brig. A te Culemborg waren gepasseerd (hetgeen niet geheel overeenkomt met tijdsopgaven van troepencommandanten, die een later tijdstip vermelden) en te 7.30 te Tricht, waarna het regiment de spoorlijn losliet. Het spreekt vanzelf, dat ten W. van de Diefdijk de meeste wegen waren ge blokkeerd door voertuigen en auto's. In het bijzonder was dit het geval in de om geving van Noordeloos en Goudriaan, waar III L.K.T., III Aut.Bat. en de treinen van Lt.Div. door elkaar kwamen, hetgeen op de smalle wegen en bij het ontbreken van voldoende dekking tegen vliegtuigen tot moeilijkheden aanleiding gaf. Na de vermoeiende marsen was de troep niet onmiddellijk in staat tot het be zetten van de stellingen, zodat zij tot legering overging. C.-VI Div. kreeg het bevel over de Groep Lek-Zuid en de Groep Merwede ten N. van Leerdam, terwijl C.-V Div. de Groep Merwede ten Z. van Leerdam onder zijn bevel kreeg. 647 Bij de gegevens van Brig. A wordt de marsweg slechts vermeld bij 111-44 R.I. en III-19 R A. Het is niet zeker, dat ook I en 11-44 R.I. deze hebben gevolgd. 2) Tussen de weg Buurmalsen-Culemborg en de weg Beesd-Vianen zijn slechts doorlopende ver bindingen van oost naar west bij Tricht en bij Culemborg. 3) Bij de beoordeling van de regeling der gehele verplaatsing van III L.K. en Brig. A moet men zich goed voor ogen stellen, in welke toestand C.-III L.K. zijn besluiten moest nemen. Het ene bevel volgde op het andere en tijd van voorbereiding voor deze ingewikkelde aftocht was er niet geweest. Er moest met grote snelheid worden gewerkt, want de nachten waren kort. Verkenningen van marswegen, brugslag e.d. konden niet meer plaats hebben. De Staf van III L.K. was er een, die gedurende de mobilisatie vlot en snel werkte. Men kan uit het bovenstaande dus wel de conclusie trekken, dat onder grote druk geen feilloze regelingen worden gemaakt, ook niet door de best functionnerende staf.

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

NIMH | 1955 | | pagina 673