schap een paar herten te offreren. De overbrengers werden vorste
lijk beloond. Wellicht hoopte de koning dat een milde stemming
bij de Franse opperbevelhebber zijn Kleefse gebiedsdeel enigermate
ten goede zou komen, nu dit aan 's vijands plundertochten was
overgeleverd. Flet schijnt dat de geheime onderhandelingen, die de
koning in deze tijd te Wezel met de Fransen voerde, het zelfde
doel beoogden. Dit is althans de mening die de hertog van Berwick
in zijn mémoires te kennen geeft. Nog eind Juni onderhandelde
Frederik i met Boufflers, die hiertoe volmacht bezat, over
een neutraliteitsverdrag; hij hield de zaak slepende totdat de
Fransen het Kleefse ontruimden, 'et alors il rompit tout a fait
avec nous' 1).
Een demonstratie die Boufflers half Mei tegen Grave liet
houden stond misschien in verband met de gebeurtenissen in
Vlaanderen. Zij bestond uit het doen afzakken van de bij Stevens-
weert liggende schipbrug met artillerie uit Roermond tot Venlo.
Ook werden fourageringen van Franse troepen in het land van Kuik
gemeld, hetgeen voor een actie in Brabant deed vrezen. In alle geval
werden 6 eskadrons uit Maastricht naar Grave gezonden, waar zij
de 18e aankwamen, hoewel zeer 'gefatiqueert' door de expeditie
naar Huy die zij juist achter de rug hadden. Bij Eindhoven was de
achterhoede nog door Franse cavalerie aangevallen, die echter met
weinig moeite werd afgewezen 2).
Flet door Boufflers met ongeduld verwachte grote convooi was
eindelijk de 2oe van uit Brussel en Lier op mars gegaan. Sterke
afdelingen werden tot begeleiding meegegeven; andere dekten de
rechter flank tegen Maastricht en de linker naar de kant van Breda.
De 28e bereikte het over Beringen, Bocholt, Roermond, Venlo en
Gelder het leger bij Xanthen. Het bracht een belangrijke verster
king aan troepen en artillerie, veel bagage, terwijl merkwaardiger
wijze 'huit cent officiers de differents grades profitèrent de cette
occasion pour rejoindre leurs regiments' 3).
Het linker dekkingsdetachement had onderweg grote ongerust
heid gebaard bij Novelles en bovendien Breda in rep en roer ge-
1) Berwick, Mémoires I-177, 178; Pelet II-62.
2) Athlone aan St.Gl ij, 16, 19 Mei 1702, vgl. Pelet II-39.
3) Nadere bijzonderheden bij Pelet II-29 vlg.Geldermalsen aan Heinsius 25- Mei 1702. Volgens
Geldermalsen zou Athlone, in samenwerking met het garnizoen van Maastricht, een aanval op het
convooi kunnen doen uitvoeren, mits er snel gehandeld werd, 'comme on perd tout le temps a
se communiquer des projets'Een samenwerking als hier verlangd wordt was echter bij de toen
malige verbindingsmiddelen niet zo eenvoudig!
De correspondenties werden, zoals de lezer reeds zal zijn opgevallen, veelvuldig in het Frans ge
voerd. Dat hierin iets onnationaals was gelegen kwam bij niemand op, evenmin als men er iets
ongewoons in zag, dat b.v. Johan Willem Friso door Franse gouverneurs werd onderwezen. De
penetratie van Franse taal, zeden en gewoonten ging ondanks alle oorlogen haar gang.
8l
