van i 2 Juni toch heet het: 'lis accusent a Wesel le prince de Nassau
de lenteur, je ne ferais pas son apologie en tout, et souhaiterais
qu'il peut etre et plus prompt et plus agissant qu'il n'est, mais je
ne puis m'empecher de lui donner cette attestation que depuis
qu'il est ici, je ne sache pas qu'il ait retardé aucune chose, il est
vrai qu'il ne se determine pas brusquement, mais ce n'est qu'une
incommodité pour les generaux et moi, qui avons tous les jours a
faire avec lui, et par ici le public ne souffre querres; si on en devait
venir aux accusations on pourroit plus tost accuser ceux de Wesel
de trop de chaleur que notre general de trop de lenteur.
Belangrijker dan de 'lenteur' van de reeds bejaarde veldmaarschalk
was echter, dat deze niet het overwicht over de andere bevelhebbers
bezat, dat voor een goede samenwerking onontbeerlijk is, en dat de
helaas overleden koning-stadhouder in zo hoge mate had bezeten.
Van Coehoorns plannen bijvoorbeeld wist hij nietsop Mei
berichtte hij, dat hij van deze in de laatste drie maanden slechts
twee brieven ontvangen had. Alleen het leger voor Keizersweert
werd rechtstreeks door hem gecommandeerd; troepenverplaat
singen tussen de korpsen onderling en hierin bestond voor een
groot deel de leiding der operatiën geschiedden meestentijds op
verzoek aan- en op last van de Staten-Generaal, en de opperbevel
hebber mocht blij zijn indien hij hiervan achteraf kennis kreeg.
Vermits de Staten echter de toestand ter plaatse niet konden be
oordelen en de verplaatsingen steeds urgent waren of althans als
zodanig werden voorgesteld, waren zij geneigd, dergelijke verzoeken
te spoedig in te willigen, hetgeen dan achteraf overbodig bleek,
zoals wij zagen in het geval van Noyelles.
Dat dit alles voor de veldmaarschalk een rijke bron van ergernis
betekende, is gemakkelijk in te zien. Eind Mei had Noyelles weer
om 6 bataljons gevraagd aan Athlone, wat de veldmaarschalk aan
leiding gaf, aan Heinsius te schrijven: 'Mr le comte d'Athlone
me mande que Mr le comte de Noyelles demande aussy quelques
regiments de plus; je ne scai pas ce qu'il en veut faire, mais je suis
bien assure que ces manières d'agir sont capables de rompre toutes
les mesures qu'on puisse prendre'. De ie Juni antwoordde hij op
een gedane vraag dat het onmogelijk was, troepen af te staan voor de
prins van Baden en vervolgt dan: 'Cependant c'est une chose tres
facheuse, que sur chaque avis qui est donné a l'estat, et dont les
plus part ne sont que de faux bruits, des autorisations et patentes
sont accordés pour arreter et disposer des troupes en plusieurs
endroits; je prevois bien que si l'on continue sur ce pied la, en
permettant a chaque general et gouverneur d'avoir des corps de
85
