Sonhoven. Hierbij marcheerden de bagage- en artillerietreinen aan
het hoofd in i g a 20 colonnes, op de flanken en in het front beveiligd
door cavalerie-afdelingendaarachter volgde het leger in drie even
wijdige colonnes, gereed om naar rechts front te maken en rechts
van de bagage op te marcheren. De mars, volgens de Fransen 'une
des plus belles marches qu'on ait jamais vues', verliep ongestoord.
Tallard marcheerde op de linker flank, met het oog op een even
tuele aanval vanuit Maastricht. Slechts lichte schermutselingen tussen
wederzijdse verkenningsdetachementen hadden plaats.
Marlborough had deze dag, door naar Peer te marcheren,
Boufflers de pas willen afsnijden. In dit geval zou het wellicht op
de heide tot een slag zijn gekomen, die bij de belangrijke overmacht
aan onze zijde goede kansen zou hebben geboden. De tegenstand
van Athlone, die zeide, hierover eerst de generaals van de linker
vleugel te moeten raadplegen, deed dit plan te niet. In plaats daar
van trok het leger in Zuidwestelijke richting over het beekje de
Tongreep, en kampeerde des avonds met de rechter vleugel bij
Klein Breugel en met de linker bij Lille St Hubert, 7 km Noorde
lijker. De laatste heeft in deze dagen dus feitelijk geen bewegingen
van betekenis uitgevoerd x).
Merkwaardigerwijze vinden wij in Marlboroughs brieven en
evenmin in die van Athlone, geen aanwijzingen van- of zelfs toe
spelingen op enig verschil van mening 2). Dat dit bestaan heeft
weten wij uit een brief van Geldermalsen aan Heinsius van 1 Au
gustus, geschreven te Lille St Hubert, waarin hij zelf echter geen
partij kiest. Wanneer Berwick in zijn mémoires zegt, dat 'de
gedeputeerden' der Staten-Generaal (Geldermalsen was de enige
gedeputeerde) geen toestemming tot de slag wilden geven, is hij ver
keerd ingelicht geweest. De tegenstand is blijkbaar van de zijde van
Athlone en misschien van zijn onderhebbende generaals gekomen
hierop wijst o.i. ook een latere brief van de prins van Nassau aan
de raadpensionaris (van 17 Augustus), waarin hij, scherpe critiek
oefenend op het beleid van het leger in Brabant, o.a. zegt: 'si les
generaux de l'armée de Brabant avoient estés d'accord le 2e de ce
mois, lors qu'ils pouvoient attaquer les ennemys a Bree avec tant de
superiorité et advantage, et comme j'apprends que l'aile droitte
r) Geldermalsen aan St.Gl, St Hubertus-Lill i en 2 Augustus; id. aan Heinsius i Augustus; Bulletin
bi] Murray 3 Augustus. Zie Bijlage 12.
Volgens Berwick (Mémoires p. 187) waren de bondgenoten in deze tijd 77 bataljons en 130 eska
drons sterk, de Fransen 66 bataljons en 114 eskadrons. De bataljons der bondgenoten waren echter
volgens hem tenminste 100 man sterker dan die der Fransen, id. p. 196.
2) Marlborough aan Godolphin 30, 31 Juli, bij Coxe I, p. 173 vlg.id. aan Heinsius, Kamp van
Klein Breughel 2 en 4 Augustus (V. 't Hoff nrs 41-43); aan Von Heiden 1 Augustus 1702 (Murray
p. 13, 16).
12 5
