French be not obliged to quit Tongres, tbey will have it in their
power to bombard Maestricht any time this winter; besides it will
give them the advantage of quartering a very great body of troops on
this side of their lines' 1
Op de dag van de capitulatie van Stevensweert, 2 October,
schrijft hij aan Heinsius: I have and doe still think that after
the two sieges are over, wee ought to force the French from Tongres
and not suffer them to take any winterquarters on this side of their
lines, but I foresee, that the ill weather and the great sickness that is
amongst the troupes will be the excuse for not doing itt. The French
have the same weather and have as many sick, but this is noe argu
ment to men that will not venture to doe any more'. Grote waar
dering voor de 'left wing' spreekt uit deze uitlatingen niet, en de
eendracht was dan ook in deze dagen weer ten enen male zoek. Dat
de bestaande regeling van het opperbevel op de duur noodlottige
uitkomsten moest brengen, springt in het oog. Naar aanleiding van
de moeilijkheden met de prins van Nassau klaagt hij (2 j September)
wederom zijn nood bij Heinsius 'I am of noe faction, but wish you
welland as long as I am with youshall write my mind freely to you
onelyand when I am with you, I believe I shall lett you see very
plainly, that notwithstanding the success you have had this summer,
if you can't alter something you will be undone the next cam
pagne' 2).
Op de vraag, door de gedeputeerden tot de Staten-Generaal ge
richt, wat na de verovering van Roermond met het leger zou moeten
geschieden, hadden de Staten eerst op 4 October in zeer algemene
termen geantwoord er moest zoveel mogelijk geprofiteerd worden
van het seizoen om de vijand alle mogelijke afbreuk te doen; een
bescheid, waarmede gedeputeerden, als zo dikwijls, niet veel wijzer
werden.
Intussen was echter reeds besloten tot de aanval op Luik. De
hoofdzaak was, dat Coehoorn met het plan accoord ging, en dit
constateert Marlborough met vreugde in een brief van 3 October
'I think our ennemys are not in a condition of hindering us from
taking it, soe that we have nothing to fear but our freinds and ill
weather'. Hij had Luik reeds de ^e, dus nog tijdens het beleg van
Roermond, willen insluiten, wat dan gepaard zou zijn gegaan met
het verdrijven van de Fransen uit Tongeren.
Dan moest nog de bovengenoemde twist over het detachement
naar de Rijn worden uitgevochten. Hier moesten ook de gedeputeer-
Coxe I-18 6
2) Marlb. aan Heins., Soetendaal 2£ September; id. 2 October 1702 (V. 't Hoff nrs £7, 59).
179
