dit alles maakt, dat men de leiding in deze overigens zo succesvolle
veldtocht het best met een krakende wagen zou kunnen vergelijken.
De gedeputeerden te velde, de aangewezen vertegenwoordigers
der Hoge Regering, doch eerst in functie gekomen toen de veldtocht
reeds vier maanden aan de gang was, hebben, met uitzondering van
Geldermalsen, geen rol van betekenis vervuld.
CADIZ EN VIGO
De expeditie, welke dit jaar naar de Spaanse kust werd onderno
men, moet gezien worden als een eerste poging, om het Iberisch
schiereiland in de strijd te betrekken, en de Middellandse zee te
openen voor de zeestrijdkrachten der bondgenoten. Zij had voor
namelijk ten doel, de geallieerden een steunpunt te verschaffen in de
Zuidelijke wateren, zo mogelijk een opstand in Spanje te verwekken
ten gunste der Habsburgers, en door krachtvertoon de Portugese
koning tot partijkiezen te bewegen. Het was de politiek, die
Willem iii reeds het vorig jaar voor ogen had gestaan voor het
geval, dat de oorlog toen zou zijn uitgebroken, en welke Marl
borough thans weer opvatte.
Over het aandeel der Nederlandse troepen aan de expeditie zijn
wij slecht onderricht; van verscheidene krijgsbedrijven weten wij
niet of en zo ja, welke Staatse onderdelen er aan hebben deelgeno
men; de bronnen spreken zonder meer van 'de landmilitie'. Wij
vermeldden reeds, dat de vloot, welke zich in de laatste dagen van
Mei bij Spithead verzamelde, twee regimenten mariniers en drie
infanterieregimenten mee voerde onder bevel van Karel Willem
van Sparre 1). Enige lichte artillerie, n.l. 10 veldstukken van drie
pond, enige ingenieurs, en materiaal voor belegeringen waren even
eens ingedeeld. Algemeen bevelhebber over de landtroepen was de
hertog van Ormond. De Engelse vlootvoogd, Rooke, wordt als
een man zonder initiatief en besluitvaardigheid beschreven.
Wegens stormen en tegenwind kon de vloot het Kanaal eerst eind
Juli verlaten. Tien dagen later ter hoogte van La Corunha gekomen,
bleek een Franse vloot, die men hier gedacht had te overvallen,
vertrokken. De reis werd daarom voortgezet naar Cadiz, voor welks
HOOFDSTUK XX
x) De regimenten mariniers van St Amand en Swansbel en de infanterieregimenten van Pallandt,
Lindeboom en Torsay.
lol
