September duren eer het tot een openlijk conflict kwam tussen de
Zonnekoning en zijn reeds lang gewantrouwde bondgenoot.
De opstand der Camisards vergrootte nog het aantal van Frank-
rijks tegenstanders. Enerzijds vond hij zijn oorzaak in de geloofsver
volgingen waaraan de in het bergland der Cevennes sterk vertegen
woordigde geestverwanten der Waldenzen bloot stonden, doch ook
in de ondragelijke belastingdruk, die ten gevolge had dat ook veel
roomsgezinde boeren en bergbewoners aan de opstand en de guerilla,
waartoe zij leidde, hun aandeel hadden. Dank zij hun dapperheid,
terreinkennis en bedrevenheid in de kleine oorlog behaalden de
Camisards menigmaal voordelen tegen een vijand, wiens tactiek
niet op deze strijdwijze was berekend. Vooral met het oog op de
nabijheid van de Waldenzen, van Savoye en van de zee, was het
belang van de opstand niet te onderschatten en in elk geval zou hij in
dit jaar een legerkorps onder Montrevel aan de grote operaties
onttrekken.
Alles tezamen genomen was de toestand voor de bondgenoten
niet ongunstig, doch het was duidelijk, dat behalve Italië vooral
Zuid-Duitsland een zwakke plek vormde in het front der Grote
Alliantie.
In overeenstemming met de boven geschetste toestand besloot het
Franse opperbestuur, de grootste kracht aan te wenden in Zuid-
Duitsland en Italië, en de oorlog in de Nederlanden op verdedigende
wijze te voeren. Dit laatste hield in, dat niet alleen van een herove
ring der in het afgelopen jaar verloren gegane vestingen werd afge
zien, maar dat ook geen ernstige pogingen zouden worden gedaan,
althans geen veldslagen geriskeerd, om de nog stand houdende
steunpunten als Bonn, Rijnberk en Gelder te reddende moeilijk te
verdedigen buitengewesten werden in beginsel prijs gegeven. De
verdediging werd zodoende meer geconcentreerd; zij gold nu in
hoofdzaak het gebied dat door de in 1701 opgeworpen linies als door
een weidse vestinggordel was omgeven. Deze zouden thans haar
reden van bestaan moeten bewijzen. Of zij aan hare bestemming
zouden beantwoorden zou afhangen van de wijze waarop de verdedi
ger deze vestingwerken voor zijn operatiën zou benutten en niet
minder van de handelingen der aanvallende partij om tot een door
braak te geraken. In dit opzicht kan men zeggen dat de veldtocht,
die nu aanstaande was, veel lering heeft opgeleverd.
In Italië zou Vendome de beschikking krijgen over 87 bataljons
en 104 eskadrons, een leger, ver overmachtig aan hetgeen de Oos
tenrijkers hier zouden kunnen te velde brengen. Dat in de bergstre
ken der Cevennes een legerkorps onder Montrevel tegen de Cami-
214
