belastten zich verder met de bewaking der rivier tussen hier en de
linies van Stolhofen. Het Hollands-Zwitserse bataljon van Hirzel
werd in Philipsthal geworpen. De Luneburgers waren eindelijk op
de dag, waarop de slag plaats greep bij Coblenz over de Moezel ge
gaan en 'met diligentie' Zuidwaarts gemarcheerd, doch te laat om
nog enige invloed op de gang van zaken uit te oefenen
De verliezen der bondgenoten waren zwaar, vooral bij de Paltsi-
sche en Hessische infanterie, welke laatste met voorbeeldige dapper
heid had gevochten. Een ganse reeks hooggeplaatste officieren was
gesneuveld, onder wie de generaals Hochkirch, Tettau en Loos,
en prins Karel van Nassau-Weilburg. Aan de Franse zijde had
Pracontal het leven gelaten terwijl hij de cavalerie der Franse
rechtervleugel aanvoerde, welke bij de geallieerde charge in het be
gin van de slag zwaar was geteisterd, gelijk ook de bij Quincy voor
komende namen van gesneuvelde en gewonde officieren aantonen.
Al het geschut - 2 3 stukken - en de bagage der bondgenoten vie
len in handen der Fransen, die bovendien een vijftigtal vaandels en
standaarden buitmaakten. Maar ook de tegenpartij voerde een aantal
zegetekenen meede rechtervleugel alleen reeds 19 standaarden en
I- paar keteltrommen. Zij werden door toedoen van van Rechteren
aan de Staten toegezonden 2).
De dapperheid van de erfprins van Hessen-Kassel wordt ook in
het vijandelijk kamp geroemd. Hij streed te voet aan het hoofd van
zijn grenadiers. Bij Quincy lezen wij'Le regiment du Roy et autres
entrèrent dans les bataillons ennemis, dont la pluspart des sol-
dats furent tués dans leur rang, et principalement ceux des gardes du
Prince de Hesse, qui ne reculèrent pas un pas'. De prins kreeg dan
ook, ondanks de nederlaag, een betuiging van grote tevredenheid
van de Staten 3).
368
Over het verloop van de slag
Hessen-Kassei a.d. St.Gl, Frankenthal 16 November 1703; Nassau-Weilburg aan id., Mannheim
18 November; een uitvoerig relaas van Schulenburg aan de St.Gl, Cloppenburg bij Mainz, 29
November; Van Rechteren a.d. St.Gl in het leger te Frankenthal 16 November; Bilderbeek a.d.
St.Gl, Keulen 18 en 20 November, alle in St.Gl 6157 (4e lias Duitsland 1703). Voorts een relaas
in de Eur. Merc. p. 309'Feldzüge des Prinzen Eugen' V-374 vlg.Quincy III-127 vlg.Lamberty
II-641 vlg.; brieven van Marlborough a.d. prins van Hessen-Kassei en aan Hompesch, St James
30 November, bij Murray 1-215-, 'l6-
De bronnen zijn onderling tegenstrijdig aangaande de vraag of bij de Paltsische troepen de nederlaag
der ruiterij het gevolg was van die van het voetvolk of omgekeerdvoorts aangaande de terugtocht
der rechtervleugel, door Hessen-Kassei te veel als een vrijwillige voorgesteld; hij zwijgt over het
overhoop werpen van zijn voetvolk, waarvan de Eur. Mere, gewaagt. Dat de berichten van ge
allieerde zijde van 90 of 92 Franse eskadrons spreken, schijnt op de mededeling der twee deserteurs
te berusten; de ordre de bataille van ig November bij Pelet geeft 66 eskadrons.
2) Van Rechteren aan St.Gl, Mainz 21 November (St.Gl 7154.). De door Anna Beek uitgegeven
plaat vertoont 11 standaarden of vaandels en twee paar keteltrommen. Van de er bij vermelde
regimentsnamen is slechts een enkele in de ordre de bataille terug te vinden.
3) Lamberty II-642.