Voorts had Marlborough opdracht, de bemiddeling van de Zee
mogendheden, Denemarken en de keizer aan te bieden tot het be
werken van een vrede tussen Zweden en Polen.
Met de hulptroepen slaagde de hertog naar wensvan bemidde
ling in de Noordse Oorlog kwam voorlopig niets. Daarentegen
heeft Marlborough's zending er ongetwijfeld toe bijgedragen, de
Pruisische koning ten opzichte van zijn bondgenoten in 'good
humour' te houden, waartoe enige aansporing zeker niet overbodig
was. Het door de jongste overwinningen in hoge mate toegenomen
prestige van de Britse veldheer zal hem bij dit alles, naar men mag
aannemen, in niet geringe mate te stade zijn gekomen.
Te Berlijn vertoefde Marlborough van 22 tot 29 November.
Op de terugreis bleef hij enkele dagen te Hannover en confereerde
hier met de keurvorst. Te Deventer gekomen, reisde hij, op her
haalde uitnodiging van zijn 'vrienden' te Amsterdam, naar de mach
tige handelsmetropool. De 12e December was hij in Den Haag, de
22e vertrok hij van Rotterdam naar Engeland, waar hem een jube
lende ontvangst ten deel viel, evenals reeds te Amsterdam en Den
Haag had plaats gevonden
De winter betekende voor Marlborough een aaneenschakeling
van eerbewijzen, feesten en plechtigheden. De Tories, die de
hertog en zijn medestander Godolphin wel gaarne de voet hadden
gelicht, moesten tot hun leedwezen constateren, dat de kansen
hierop voorlopig tot het nulpunt waren gedaald.
Onder de evenementen, waarvan Londens burgerij getuige was,
was een der belangrijkste, dat de veroverde 34 standaarden en 128
vaandels onder groot militair vertoon van de Tower werden over
gebracht naar het paleis van Westminster, waar zij tot een blijvende
herinnering aan de behaalde zegepraal werden opgehangen. Ongeluk
kigerwijs bevonden zich hieronder ook de vaandels en standaarden,
welke de Nederlandse troepen hadden veroverd, en die Hompesch
op verlangen van Marlborough had afgegeven onder belofte, dat
deze een deel in Den Haag zou achterlaten. Hompesch kreeg hierover
een scherpe, doch niet onverdiende terechtwijzing van de Raad van
State te incasseren. Hij schreef toen naar Londen om de hertog aan
zijn belofte te herinneren, maar de trofeeën waren in Engeland en
zij bleven er. Voor onze generaals een waarschuwing om voortaan wat
meer voorzichtigheid met 's Lands zegetekenen te betrachten 2).
479
1) Brieven van Marlborough aan Harley, Frankfort 1Novemberaan Hedges id.aan Harley, Berlijn
25-, 28 November; aan Heinsius id. 29 November; aan Harley, Hannover 4Decemberid. Den Haag
12 December alle bij Murray, I-£39 vlg. In Amsterdam logeerde Marlborough ten huize van Nicolaas
Witsen. Over het tractaat met Pruisen vooral Lamberty IU-457 vlg.
2) Lamberty III-4£ 1