zaak er nog beter voor dan vandaag een jaar geleden, mits er ge
heimhouding en gehoorzaamheid in het leger is, 'but we have tem
pers here', vervolgt hij dan, 'that are never pleased but when they
are sewing dissention'. Onnodig te zeggen, op wie de schrijver hier
doelde. Nog een andere merkwaardige passage komt in deze brief
voor, n.l. waar Marlborough over de prins van Baden spreekt.
Deze had de Staten verzocht om 200 000 pond buskruit voor het
beleg van Saarlouis, dat hij voorgaf te willen ondernemen. Marlbo
rough geeft de raad, het gevraagde te zenden, opdat prins Louis
geen voorwendsel zal hebben om werkeloos te blijven: .But
if Prince Lewis will do nothing, I think care should be taken that
he may have no excuse, so that he may not have it in his power to
spoyle any more campaigns'. In slechts weinig brieven vinden wij
Marlborough's mening over de prins zo rondweg uitgesproken1).
De 14e Augustus wordt een uitdeling van brood voor vijf of zes
dagen gedaan, 200 pioniers of 'arbeiders' gecommandeerd om de
weg vrij te maken, wat steeds nodig was omdat men door het ter
rein marcheerde, en de zieken en gewonden naar Thienen gezonden.
Des avonds 10 uur worden alle 'buitenposten' ingetrokken, en in
de nacht gaan de kwartiermeesters en fouriers onder bedekking
van cavalerie vooruit om de nieuwe legerplaats te markeren. Drie
uur wordt de 'generale' d.i. reveille geslagen, half vier de 'vergade
ring' of het aantreden, en 4 uur de afmars, eerst van het leger van
Ouwerkhrk, vervolgens van dat van Marlborough. Er werd in 5
colonnes gemarcheerd, n.l. 2 van infanterie, 2 van cavalerie en één,
uit de artillerie en bagage bestaande. Na 1 g km in Zuidelijke rich
ting gemarcheerd te zijn, wordt tot legering overgegaan bij Corbaix,
waar Marlborough-, en Nil St Martin, waar Ouwerkerk zijn
kwartier vestigt. Marlborough's leger telde 71 bataljons en 97
eskadrons, dat van Ouwerkeric 30 bataljons en 71 eskadrons.
Een enkele opmerking over de voorraad brood voor 9 dagen
(Marlborough spreekt in zijn brief aan de Staten, van 6 dagen) die
was uitgedeeld. Het is Slangenburg weer, die wat dit aangaat uit
de school klapt, door te zeggen, dat sommige regimenten in vijf of
zes dagen geen brood hadden ontvangen, en zelfs sommige officieren
niet, 'ce qui est encore arrivé depuis plusieurs fois'. De oorzaak was,
dat de eigenaars van veel wagens zich, natuurlijk onderhands, hadden
vrijgekocht, 'comme le soussigné en a été bien informé' 2).
6l8
Van 't Hoff nr 322.
2) Bijzonderheden aangaande de mars: Europ. Mere. 141 vlg.critiek van Slangenburg: Lamberty
XIV-197; over de misbruiken, waartoe het fourageren aanleiding placht te geven, leze men het
Reglement op de Militaire Discipline van 11; Maart 1706 art. 40 t/m 46, bij Lamberty IV-30/31.
