Hij liet toen, daar er niet anders opzat, het leger in slagorde op
stellen, front naar de rivier, de infanterie op de gewone wijze in het
midden, de ruiterij op de vleugels. Ook das Minas was inmiddels
ter plaatse, en thans passeerde men over twee bruggen met spoed
de Guadiana, en marcheerde 'in alle diligentie' naar de vijand. Deze
was intussen bezig de Gevora over te trekken, en er bestond nog
een zekere hoop, dat hij, bij nadering der onzen, zijn reeds over
gegane troepen zou terugroepen. Maar het omgekeerde geschiedde
hij versnelde zijn overgang en plaatste de Gevora tussen zich en het
geallieerde leger. Dit betekende het ontzet van Badajozimmers ook
al zou men de Fransen over de Gevora attaqueren, dan nog zouden zij
zich via het bruggehoofd St Cristobal op de stad kunnen terugtrek
ken, terwijl de geallieerden intussen kans liepen, door een uitval de
nog voor de stad staande artillerie en bagage er bij in te schieten.
Het enige was, naar het kamp terug te keren, 'sullende verders
overleggen wat te doen staat'. Men behoefde echter geen helder
ziende te zijn om te kunnen voorspellen, dat het ontzet van Badajoz
met het einde van de veldtocht gelijk stond x).
Het succes, dat Tesse bij deze gelegenheid mocht boeken, was,
behalve aan het ongemoeid laten van de vijand te Talavera, voor
namelijk aan het falen van de verkenningsdienst te wijten, doch
ook dit was althans de algemene opinie aan traag en besluiteloos
handelen. Het alarmeren van het leger had des morgens om drie uur
plaats gehad, het overtrekken van de Guadiana eerst vier uur later.
Volgens Rynevelt heeft men werkeloos toegezien, dat de vijand de
brug over de Gevora passeerde, terwijl men, bij snel voortrukken,
hier de helft van zijn leger had kunnen afsnijden. Tot een verklaring
moet waarschijnlijk dienen, hetgeen Fagel zegt in zijn bericht aan de
Staten, n.l. dat het leger door het snelle marcheren 'wat geéchauf-
ieert was en in 'desorder' verkeerde. Hoe het zij, de schuld van de
gehele mislukking kreeg das Minas, die zich, volgens Rynevelt,
'(luizende bespottingen, zelfs in zijn eigen leger, op de hals haalde'.
Drie dagen later werd het beleg opgebrokenhet jaargetij liet
uiteraard geen verdere ondernemingen meer toe. Het geschut en de
bagage waren reeds een dag eerder verzonden, uitgenomen vijf ka
nonnen, en enige bommen, die men in de grond had verstopt.
Ongeveer iooo man had het beleg gekost, onder wie de Engelse
luit.-kolonels Piper en Brutnell genoemd worden. De 26e ging,
wat niet reeds eerder in de winterkwartieren was gezonden,
uiteen. De meeste troepen betrokken dicht bij de grens gelegen
669
Schonenberg a. d. St.Gl, Lissabon 3, 10 en 13 October; Fagel aan id., in het leger voor Badajoz,
14 October 170^, St.Gl 702^. Europ. Merc. 2e st. 280-282, 290-294.