HOOFDSTUK IV
DE OPERATIES OP 13 MEI 1940 (2e Pinksterdag)
De operatiën van deze dag kunnen als volgt worden samengevat:
In het noorden deden de Duitsers een aanval op Kornwer der zand, welke werd
afgeslagen. De schout bij nacht, commandant van de scheepsmacht op het IJssel-
meer, vestigde zich in de namiddag te Enkhuizen.
In de late avond kwamen de drie Engelse torpedomotorboten te Enkhuizen aan.
Bij het Veldleger nam de strijd een ongunstige wending.
In het Vak van de IVe Divisie was de afgrendeling van de op de Grebbeberg
doorgedrongen vijand gedurende de nacht weliswaar tot stand gekomen, doch,
naar later bleek, zonder voldoende samenhang. De tegenaanval kon in de morgen
van 13 Mei door allerlei omstandigheden eerst veel later beginnen, dan was be
volen, de artilleriesteun was niet goed geregeld en de troepen waren oververmoeid.
Toen de voorste aanvalsbataljons in contact kwamen met Duitse afdelingen en
artillerievuur ontvingen, ontstonden panieken, zodat de aanval tot staan kwam en
spoedig daarna in een vlucht ontaardde, waarbij ook andere troepen uit de om
geving werden meegesleept. Hoewel een deel kon worden tot staan gebracht, kon
er van hervatting van de aanval geen sprake meer zijn.
Bij Rhenen verminderde de weerstandskracht der troepen, die aan de spoorlijn
hadden stelling genomen, geleidelijk door vermoeidheid, onjuiste bevelvoering en
andere oorzaken, met het gevolg, dat vele afdelingen terugvloeiden.
Een Stuka-aanval1), die in de namiddag werd uitgevoerd, brak het moreel geheel
en ook deze laatste verdediging stortte ineen. De bres, die aldus in de stelling was
ontstaan, kon door gebrek aan reserves niet meer worden gestopt en de C.V. was
gedwongen, de terugtocht op het Oostfront-Vesting Holland te bevelen.
Intussen was de vijand in de namiddag ook in het vak van de He Divisie bij
Scherpenzeel tot de aanval overgegaan, die echter kon worden afgeslagen.
Bij Brigade A in de Betuwe voerde de vijand een aanval uit op het Waalacces,
die geen succes had, terwijl Duitse oorlogsvaartuigen, die langs de Waal naderden,
door artillerievuur werden vernietigd of verdreven.
De C.V. had in de namiddag, toen de toestand zich ten kwade keerde, door
troepen van de voorm. T.B.O. achterhoededetachementen doen plaatsen tussen
de Kromme Rijn en Soesterberg, ten Z. van de Kromme Rijn verlengd door een
bataljon van III L.K. 2).
Aan C.-III L.K. had hij bevolen, drie bataljons te zenden naar Utrecht en de
Lekaccessen ten N. en ten Z. van de Lek, teneinde vóór de aankomst der terug
trekkende troepen de gevechtsopstellingen bezet te hebben en te voorkomen, dat
100
(Zie schats/kaart Nr. 5)
Stuka is de afkorting voor Sturzkampfflieger.
2) Dit kwam eerst 14 Mei 7.00 ter plaatse.
