links en rechts van deze twee ongeveer even grote batterijen worp-
geschut. De gehele artilleriemassa besloeg een lengte van 800 meter;
verder stonden rechts en links nog enige afzonderlijke batterijen.
Om drie uur des morgens werd het vuur geopend.
Salisch meldde de 9e, dat de kanonnen reeds 'goed effect' hadden
gedaan, doch meer bijzonderheden vernemen wij uit het kamp der
tegenpartij. Reeds om 10 uur was in het bastion 'Des Capucins' een
bres van 16 m breed, tengevolge van de mindere kwaliteit van het
metselwerk, die reeds boven ter sprake kwam. Dit kon des te ge
makkelijker plaats hebben, omdat de tien meter hoge muur uit de
verte zichtbaar was, en dus over de bedekte weg heen in bres kon
worden gelegd. Een der nadelen van de bevestigingswijze van Vauban
doet zich hier gevoelen. Trouwens, wij laten de schrijver van het
dagboek nog even aan het woord, waar hij getuigt: T'artillerie des
ennemis étoit si bien servie que leurs bombes, leurs canons et leurs
obus ne laissaient pas de faire brèche aux endroits mêmes qu'ils ne
voyaient pas'.
Niet minder hevig was de uitwerking der bommen, granaten en
brandprojectielen, waarmee de binnenruimte der stad werd over
stelpt. In drie of vier uur tijd stond de halve stad in brand, o.a. het
gouvernementshuis en het stadhuis. Het zelfde lot trof een aantal
bakkerijen en brouwerijen, zodat het uitdelen der levensmiddelen
stoktehet werken in de bedekte weg moest worden gestaaktde
artillerie werd tot zwijgen gebracht door het vernielen van beddingen
en affuiten. Zelfs officieren en soldaten, die in Keizersweert en
Landau waren geweest, hadden zoiets nog niet bijgewoond. Tot des
avonds tien uur hield het vuur aangedurende de nacht werden, zo
lezen wij, alleen nog 'stinkpotten' geworpen.
De 1 oe duurde het ongenadig bombardement wederom van de
dageraad tot het invallen van de duisternis. Wij vinden aangetekend,
dat gepoogd werd, de hoofdkerk te sparen, voor zover men althans
op het neerkomen van bommen enige staat kon maken. De belege
raars waren des nachts tevoren reeds begonnen aan de tweede paral
lel te werken, en gingen, dank zij hun heftig vuur, thans hiermee
ook overdag voort, zonder dat de vijand er veel tegen kon doen.
Een gelukkige bomtreffer vernielde deze dag een balk in de sluis,
die het water van de Lys ophield. Nu was een grote buskruitvoor-
raad opgelegd in blekerijen, die thans dreigden overstroomd te
worden; de Fransen waren dus wel genoodzaakt ook de lager gele
gen sluizen te openen, en het water vrije doortocht te laten. De
belegerden hoopten de sluis des nachts te herstellen, maar tegen de
avond vernielde een tweede bom haar voor goed. De geallieerden
103
