schijnt het toch wel duidelijk, dat men Peterborough, ondanks de
dapperheid en energie welke hij bij tijd en wijle ontplooide, niet tot
de goede veldheren moet rekenen. Zijn loopbaan vertoont een af
wisseling van schitterende krijgsdaden en zonderlinge nalatigheden,
helder inzicht ener- en grove misslagen anderzijds. Derhalve geen
veldheer, aan wie een regering gaarne het lot harer troepen in han
den geeftniets is dan ook begrijpelijker, dan dat Marlborough en
de regering te Londen het vertrouwen in deze onberekenbare stra
teeg op den duur verloren1).
Een groot deel van de eer der overwinning, immers zo mag men
het ontzet van Barcelona wel noemen, komt ongetwijfeld toe aan
Karel iii. Niet alleen zijn bezielend voorgaan bij het werken aan de
wallen en retranchementen en de durf, waarmee hij zich op de ge
vaarlijkste plaatsen blootstelde, maar vooral ook door zijn volstandige
weigering, ondanks veler aandringen, om de stad te verlaten, en zijn
lot van dat der burgers te scheiden. Zelden heeft dan ook een bevol
king met meer geestdrift voor een vorst gestreden dan die van Bar
celona voor de adspirant-koning Karel van Habsburg.
De indruk, welke de tijding der gebeurtenissen in Europa maakte
was niet gering. In de Nederlanden werd zij enkele dagen vóór die
van Ramillies ontvangen. Voor Lodewijk xiv was zij de eerste van
de lange reeks van jobstijdingen, welke het hof van Versailles in dit
rampspoedige jaar zouden bereiken. Niet minder geweldig was de
geestdrift ener- de verslagenheid anderzijds, die het gebeurde in het
Iberisch schiereiland verwekte. Indien ooit, dan stonden thans de
kansen voor Habsburg schoon, de Bourbons voor goed uit Spanje te
verdrijven. Dit zal nog duidelijker worden wanneer wij de loop der
gebeurtenissen in het AVestelijk deel van het schiereiland in be
schouwing nemen.
Hier was Berwick, die het vorig jaar een politiële taak in de Ce-
vennes had gehad, thans wederom met het opperbevel belast. Wegens
de sterke krachten, welke in Aragon en Valencia werden ingezet,
beschikte hij slechts over weinig troepen. Pogingen, om althans de
aan de Portugese grenzen staande strijdkrachten onder zijn comman
do te verenigen waren afgestuit op de onwil van de hertog van Icar,
die in Galicië- en van de markies van Villadarias, die in Andalusië
met een legertje stonden en van dit bezit geen afstand wensten te doen.
Een karakterbeschrijving van Peterborough o.a. in Trevelyan, 'Ramillies' p. 6£-66; Churchill II,
I£8-l62.
Opmerking verdient, dat ook Palm hem een belangrijk aandeel toekent aan de goede afloop van het
beleg van Barcelona, in zijn brief aan de St.Gl. van 12 Mei 1706 (zie Bijlage 24).
144
