gegaan, moest hiertoe gebruik gemaakt worden van een herstelde
'pont of bark', zodat met het overzetten van voetvolk, geschut en
bagage de gehele dag heenging. De ruiterij doorwaadde de rivier, doch
wegens de snelle stroom met grote moeite en niet zonder dat een
groot aantal manschappen en paarden verdronken. De ellende was
volgens van Rynevelt onbeschrijfelijk. Het was een geluk, dat
Berwick, die op een punt, vier uur gaans meer benedenwaarts, de
Taag overging, de overtocht geheel ongemoeid liet. Enige troost
was het voor de bondgenoten, dat een der eerstvolgende dagen de
generaal Wyndham zich te Velez bij het leger aansloot met drie
regimenten Engelsen, het regiment cavalerie van Peterborough en
een transport levensmiddelen, waarmee hij het leger uit Cuenca
tegemoet was gegaan.
De terugtocht werd voortgezet over Tarancon en Ucles naar de
Jucar, die de i ^e bij Olivares werd overschreden. Intussen was
reeds gebleken dat deze rivier geen bruikbare verdedigingslijn op
leverde, zowel wegens de vele waadbare plaatsen als om het ont
breken van versterkte steden, Cuenca dan uitgezonderd. Besloten
werd daarom, de winterkwartieren in het Koninkrijk Valencia te be
trekken, waar men althans op een rijke streek en een goedgezinde be
volking kon rekenen. De toestand van het leger liet trouwens geen
andere keus.
De Spaanse bezetting van Cuenca werd, met het oog op een in het
volgend jaar te hernieuwen offensief, waartoe men zich de stad als
uitgangspunt dacht, versterkt met drie bataljons en een ioo-tal rui
ters de brigadier Palm zou er onder de Spaanse generaal Ahumade
het bevel voeren. De tocht, die veel op een vlucht geleek, ging ver
der in Zuidoostelijke richting naar de Gabriel. Brand en plundering
kenmerkten de mars door de eenzame vlakten van La Mancha. Honge
rend en in lompen gekleed moest de troep zich wegens de schaarse
brooduitdelingen met meel of rijst, anders met druiven of veld
vruchten tevreden stellengelukkig waren deze laatste in dit jaargetij
in voldoende mate verkrijgbaar. Hoe het bij dit alles met orde en
tucht was gesteld kan men zich gemakkelijk indenken.
Welke was onder deze omstandigheden de tactiek van Berwick?
Na bij Aranjuez de Taag te zijn overgegaan, marcheerde deze met zijn
hoofdmacht op grote afstand rechts evenwijdig met de bondgenoten
over Corral, Quintanar del Orden en San Clemente; een sterk deta
chement ruiterij onder Legal volgde de tegenstander echter op
korte afstand, gereed om een eventuele kans tegen diens achter
hoede waar te nemen. Het blijkt echter niet dat hierbij ernstige ge
vechten zijn voorgevallen. Berwick bereikte de 23e Fuensanta
1SS
