bijna in het oude Gallië verplaatst. Een niet minder helder licht op
de maatschappelijke nood werpt Vaubans in 1707 verschenen 'Pro
jet d'une dime royale', evenals de in deze jaren uitkomende econo
mische geschriften van Boisguillebert, een voorloper der Physio-
craten.
Geen wonder, dat Frankrijk reeds in deze tijd naar vrede snakte.
Men was hier reeds verzoend met de gedachte, dat Philips van An-
jou zijn fortuin elders zou moeten zoeken dan op de troon van
Spanje. d'Alegre ging in Den Haag door met zijn machinaties, tot
ergernis van de Britse regering en van de Keizerlijke en Duitse ge
zanten. Het liep tot Maart aan vóór hij, op herhaald aandringen van
Marlborough, de overtocht naar Engeland, die hij onder allerlei
voorwendsels had weten te verschuiven, moest aanvaarden 1).
In de Verenigde Provinciën zowel als in Engeland waren de lei
dende kringen thans vast besloten, de oorlog met kracht voort te
zetten. De oorlogsmoeheid aan Franse zijde, die de geallieerden uit
den aard der zaak niet onbekend was gebleven, wettigde de hoop,
de strijd binnen niet te lange tijd tot een voorspoedig einde te
brengen. In Engeland wonnen de sterk voor de oorlog gestemde
Whigs in deze tijd zienderogen aan kracht en invloed. Bij de verkie
zingen in Juni van het vorig jaar hadden zij, zo niet de meerderheid
behaald, dan toch hun Zetelaantal sterk zien toenemen, ten koste
van de High Tories. Hoe de massa des volks in de Republiek eigen
lijk tegenover de voortzetting van de oorlog stond, is bij gebreke
van organen der openbare mening, niet gemakkelijk vast te stellen.
Hoge belastingen, handelsbelemmering en het opkomende gevoel,
van in het Engelse kielzog te geraken konden echter niet nalaten,
een stemming te verwekken, die men het tegengestelde van oorlog
zuchtig kan noemen. Als een symptoom ervan kan misschien gelden
dat het volk in Rotterdam met geweld enige gepreste Engelse recru-
ten bevrijdde 2). Tot recht begrip van de eerstvolgende hoofdstuk
ken diene thans een vluchtige schets van de toestand en de Franse
plannen op de verschillende fronten 3).
Frankrijk zou dit jaar met acht legers opereren, aan welke de vol
gende taken waren toegedacht
In de Nederlanden voerde wederom Villeroy het bevel, nomi
naal onder de keurvorst van Beieren. Hij zpu beginnen met het beleg
van Leeuw en verder naar omstandigheden handelen. Hij zou een
s
G. G. Vreede, 'Correspondance Diplomatique et Militaire du Due de Marlborough enz'. Amster
dam 18^0, 2 vlg, 10; Lamberty IV-39Murray II-420, '21, '27.
2) Vreede, Corr., 14.
3) Pelet VI-4 vlg.
