De voornaamste oorzaak der mislukking was wel, dat de ge
allieerde strijdmacht te gering was, om een algehele insluiting tot
stand te brengen.
Geheel zonder vrucht was weliswaar de operatie nietzowel uit
Spanje als uit de Nederlanden en de Rijnstreek vertrokken detache
menten naar Provence.
Eugenius bereikte zonder op de terugtocht te zijn lastig gevallen
de grens van Piemont. Het enige wat op dit oorlogstoneel verder
van belang was, was de verovering van Susa in het dal van de Dora
Riparia in het begin van October. Begin November zochten de
Fransen de winterkwartieren optegen het einde dier maand ging
ook het geallieerde leger uiteen. De Paltsische troepen in dienst
van de Verenigde Nederlanden werden te Finale ingescheept met
bestemming Catalonië. De Hessische keerden naar Duitsland terug;
2000 man keizerlijke troepen vertrokken naar het door de generaal
Daun veroverde koninkrijk Napels.
VIFFARS IN ZUID-DUITSFAND
Evenzeer als in Spanje en in Zuid-Frankrijk, was de krijgsfortuin
dit jaar de Fransen aan de Bovenrijn gunstig gezind1). Reeds in
Januari was besloten, dat Villars hier aanvallend over de Rijn zou
optreden met een legermacht van niet minder dan 66 bataljons en
108 eskadrons. Grootscheepse toebereidselen werden hiertoe ge
troffen; te Straatsburg werd een verplaatsbare schipbrug gereed
gemaakt, en zelfs werd, ter wille van het vervoer een gracht ge
graven, evenwijdig aan de Rijn, tussen Drusenheim en Seltz, welke
nodig was om het door de vijandelijke troepen bezette eiland van
Dahlunden te kunnen omgaan. De markgraaf van Bayreuth, die
als opvolger van Fodewijk van Baden het bevel aan de Bovenrijn
voerde, had als gewoonlijk met geldgebrek te kampen, zodat de
toestand zijner troepen veel te wensen overliet; ook schijnt hij
voornamelijk met een beleg van Fandau rekening te hebben ge
houden. Een omstandigheid, die de verdediging zeer moet hebben
bemoeilijkt, was de toestand der rivier, gelijk oude kaarten die te
zien geven. Talloze zijtakken en kreken toch vormden even zoveel
HOOFDSTUK VIII
Onderstaande schets is ontleend aan Pelet VII: 'Campagne d'Allemagne'.
2^7
