met houtgewas begroeide eilanden en banken, die het uitzicht be
namen, de bewaking verzwaarden en het te water laten van over-
gangsmaterieel begunstigden.
Ten gevolge van het offensief van Villars in Mei van het afgelopen
jaar was thans de linker Rijnoever van Drusenheim tot beneden
Lauterburg in Franse handen. Een overtocht tussen deze plaatsen
kon het leger tevens in de rug brengen van de linies van Stolhofen,
waarvoor men in 1703 het hoofd had gestoten. Thans vormde de
maarschalk het plan, de overtocht te doen plaats hebben bij Neu-
burg, even beneden Lauterburg; ter afleiding zouden nevendetache
menten pogingen doen bij Reschwoog en Dahlunden. Hij zelf wilde
van Kehl uit frontaal tegen de linies oprukken; gelukte de rivier
overgang, dan zou een daadwerkelijke aanval, naar men wel met
zekerheid kon voorspellen, overbodig blijken.
De 23e Mei was bepaald voor de uitvoering der zorgvuldig voor
bereide operatie. Zij slaagde boven alle verwachting. Op alle drie
de overgangsplaatsen werden slechts zwakke detachementen aan
getroffen, die na geringe tegenstand het veld ruimden. De linies
van Stolhofen, na vier jaar lang de voornaamste grondpijler der
verdediging in deze streken te zijn geweest, vielen zonder slag of
stoot. De verdedigende troepen trokken zich haastig in Oostelijke
of Noordoostelijke richting terug; veel buit maakte Villars in de
verlaten schansen en wat van meer belang was, geheel Zuid-Duits-
land lag voor de legerscharen van de Zonnekoning open. Reeds de
24e bezetten zij Rastatt, de residentie van de markgraaf van
Baden.
Snel trok Villars achter de terugwijkende tegenstanders aan:
de 29e was hij te Durlach, de 30e te Pforzheim, de 8e Juni te Stutt
gart. Het gelukte evenwel niet, de vijand tot een slag te dwingen.
Ook de hoop, die Villars had gekoesterd, dat de Zuidduitse Staten
zich tot een neutraliteitsverdrag zouden laten bewegen, ging niet in
vervulling. In het algemeen bracht de doorbraak van het geallieerde
front niet wat men er ogenschijnlijk van mocht verwachten.
Financieel daarentegen leverde hij grote voordelen op. Geheel de
Schwabische en Frankische kreits en Wurtemberg werden onder
brandschatting gebracht. Wurtemberg alleen contracteerde, naar
wij lezen, voor 3 200 000 livres. Bereden partijen trokken tot over
de Donau en de Tauber, en bezochten zelfs het slagveld van Hoch-
stadt. Tot onderhoud van het leger, dat thans van de streek moest
bestaan, werden grote requisities van levensmiddelen en fourage
uitgeschreven.
Na de 16e Juni de vesting Schorndorf te hebben ingenomen,
2^8
