welke hij in deze brieven geeft, wijkt echter in enkele opzichten
sterk af van de werkelijke gang van zaken. Zo heet het, dat hij zich
sedert zijn komst in Den Haag de grootste moeite gegeven heeft om
de Staten voor de door de Keizer zo zeer gewenste veldtocht aan de
Saar te winnen, maar dat deze er geen oren naar hadden wegens de
aanhoudende klachten van de prins van Baden over de treurige toe
stand der onder hem ressorterende strijdmiddelen. Daarom had hij
aangestuurd op het tweede doel, dat hij op het oog had, n.l. met
2o ooo man naar Italië te trekken en daar de Fransen te verjagen.
Men was op het punt om in deze zin een beslissing te nemen, toen
de tijding van de onverwachte tegenslag aan de Bovenrijn alles be
dierf. Dat hij eerst de 9e Mei iets over zijn plannen kon meedelen is,
zo schrijft hij aan de Keizer en diens ministers, het gevolg van de
besluiteloosheid en zwaartillendheid van de Staten ('ces Messieurs
ici'). Hij verzwijgt dat hij tot die dag nog hoopte op de medewerking
der bondgenoten voor het Italiaanse plan.
Het gevolg van het échec aan de Bovenrijn was, dat het naar Italië
te zenden secours werd verminderd tot 10 000 man, en tot het
afzenden ervan stelden de Staten als voorwaarde, dat Marlborough
zelf in de Nederlanden zou commanderen.
Mocht men Coxe geloven, dan verwekte de nederlaag van de
markgraaf zulk een schrik bij de Hollandse regeerders, dat zij van
de weeromstuit beloofden, de opperbevelhebber te bevrijden van de
controle der gedeputeerden. Deze schrijver huldigt de opvatting,
dat indien de Staten een verstandig besluit nemen, zulks het gevolg
moet zijn van een of andere angst of paniek. Men zou menen, dat
Coxe onbekend was met het onderhoud van Marlborough met
Buys in September van het vorig jaar, doch dit blijkt niet het geval
te zijn x)
Alvorens de verdere loop der gebeurtenissen te bespreken, dienen
wij nog te gewagen van het aandeel, dat aan de zeemacht der ver
bondenen in het geheel der operatiën was toegedacht. Het lag toch
voor de hand, gebruik te maken van de mogelijkheid, die de heer
schappij ter zee en de lange Frans-Spaanse kustlijn aan de hand deden,
om de strijdkrachten der twee kronen tot verdeling te noodzaken en
dus op andere fronten te verzwakken.
De landingen in Portugal en Catalonië waren reeds uitvloeisel
geweest van deze gedachtengang. Dit jaar nu wilde Marlborough
een nieuwe uitbreiding aan de operaties geven door een landing in
x) Marlborough aan Godolphin 4 en 9 Mei 1706; men vergelijke laatstgenoemde brief met die van
dezelfde dagtekening aan de Keizer e.a.hier zijn het alleen de Staten, die het secours naar Italië
verhinderen.
2 O
