doch reed zelf met een kleine cavalerieafdeling over Aalst naar de
hoofdstad, waar hij nog dezelfde dag aankwam en met veel eerbetoon
werd ontvangen. Hij dineerde bij Pascal, betuigde deze zijn grote
tevredenheid, bezichtigde de werken van de keurvorst, en keerde
vervolgens terug naar zijn kwartier, een kasteel in de omgeving van
Aalst. Ook koning Augustus ii en de landgraaf van Hessen-Kassel
brachten bezoeken aan de hoofdstad 1).
De verrassing van St. Ghislain op 27 November bleef een op zich
zelf staande episode, hoewel het ogenblik er toe niet beter gekozen
had kunnen worden, en zij ongetwijfeld tot de snelle terugtocht van
Maximiliaan heeft bijgedragen. Het was een partijgangersstukje,
op initiatief van Pallandt ondernomen door de luit.-kolonel la
Motte, het regiment van de befaamde van Goethem en de majoor
PayllÉ met totaal 240 man, wel voorzien van ladders, petarden,
bijlen en wat verder bij een dergelijk wapenfeit nodig is. De opzet
slaagde boven verwachting. Tussen twee en drie uur 's morgens
werd de stad zonder verlies van één man, hoewel na enige tegen
stand, genomen. Van de bezetting sneuvelden een man of tien onder
wie enige officieren. De gouverneur, 29 officieren en ^9 soldaten
werden in hun kwartieren gevangen genomende rest der bezetting,
die niet veel boven de 100 man sterk was, wist te ontkomen. Drie
vaandels, drie kanonnen, enige munitie, en een hoeveelheid levens
middelen, hooi en haver werden buit gemaakt. Men oordeelde de
plaats, vrij sterk tussen moerassen gelegen, houdbaar en begon aan
stonds de verdedigingsmiddelen te verbeteren. De 28e zond Pal-
landt nog 200 man versterking, maar deze maakten, op een uur
van de stad gekomen, rechtsomkeert op het zeggen van boeren, dat
de doorgang was versperd; zo luidde althans het rapport van de
commandant.
Niet lang zou la Motte zich in het bezit der stad verheugen.
VendÖme marcheerde de 28e met zijn troepen Zuidwaarts naar de
streek van Douai, doch vormde nog dezelfde dag een korps onder
Albergotti dat tot taak had, St. Ghislain te hernemen. Met 2
compagnieën grenadiers, 2 regimenten dragonders, 1000 man
cavalerie en 8 stukken verscheen deze de 29e November voor de
stad. Van één tot zes uur beschoot een batterij van 7 stukken haar
aan de zijde van de poort naar Bergen. De twee barrières, welke
hier waren, lagen spoedig omver, doch de verdedigers repareerden
de achterste met een barricade van wagens en een vier a vijf voet
hoge borstwering van mest.
x) Murray IV-326.
422