Blaugies, dat van Sart, waarvan het Zuidelijk gedeelte in de stukken
ook wel het bos van Tesnières wordt genoemd, en ten slotte het
bos van Lagnière. Tussen deze bossen ener- en de Haine anderzijds
gaven twee openingen of 'trouées' toegang tot Bergen: het Noorde
lijkste, bij Boussu, was wegens het moeras langs de Haine slechts
smalhet werd geobserveerd door het leger van Eugenius bij
Quaregnon. Vijftien km Zuidelijker bevond zich tussen de bossen
van Sart en Lagnière de 2% km brede vlakte van Malplaquet. Dit
défilé, waarnaar de beruchte slag van de i ie September zijn naam
zou dragen, wordt in tweeën gedeeld door een kleine beboste
hoogte, het bos van Tiry genoemd. Het défilé verwijdt zich trechter
vormig naar de zijde van Bergen. Het nauwste gedeelte is het hoogst
gelegen, zijnde de waterscheiding tussen de Honneau en de Trouille.
Het in het algemeen golvende terrein is overigens voor alle wapens
gemakkelijk begaanbaar; alleen de bossen aan weerszijden waren
ongeschikt voor de geordende verplaatsing van troepen x).
Was de eerste opzet der bondgenoten, de Fransen vóór te zijn
aan de Haine en Trouille, dank zij een drietal snelle marsen prachtig
geslaagd, thans gold het, Bergen te gaan belegeren met een vijande
lijk leger, nagenoeg even sterk als de eigen troepenmacht, in de
nabijheid. Villars zijnerzijds was vast besloten, al het mogelijke te
doen, het beleg te verhinderen, en was bereid, hiertoe slag te
leveren, indien het onder enigszins gunstige omstandigheden kon
geschieden. De 6e schreef hij althans aan de koning: 'Demain nous
passerons cette rivière' (de Honneau), 'pour approcher l'ennemi et
tacher de Tengager a une action, se conduisant avec la fermeté,
l'ordre et en même temps la sagesse qu'exige le bien du service de
Votre Majesté' 2).
De geallieerden zouden de slag zeker niet ontwijken, doch waren
wegens hun geringe bekendheid met de streek en met 's vijands
positie tot voorzichtigheid genoodzaakt en hadden zich de 8 e dan
ook bepaald tot het innemen van een stelling op enige afstand van
de bossen.
De prinsen namen zich echter voor, de volgende dag een grote
verkenning te houden naar de kant van het défilé van Malplaquet.
Naar gewoonte hadden zij haar aan Cadogan en Dopf willen op
dragen, doch op aandrang van de laatste, die tegen de verantwoorde
lijkheid opzag, besloten zij, haar in persoon te verrichten. Dertig
eskadrons en 400 grenadiers onder de prins van Auvergne kregen
Foto's van het slagveld vindt men bij het artikel van de majoor Burne in 'Journal of Royal
Artillery', April 1933.
2) De brief in haar geheel in 'Vie de Villars', T. II, 85^-87.
516