bevel, zich om 8 uur des morgens gereed te houden bij de molen van
Sartl).
Het plan, dat Villars voor de 9e had gevormd, was van verdere
strekking dan dat der geallieerden, n.l. met het gehele leger naar
het défilé van Malplaquet op te rukken en zich van dit débouché
meester te maken. Van hieruit was zowel een mars in de richting
van Bergen mogelijk als eventueel een omtrekkende beweging naar
de zijde van de Trouille met een bedreiging van 's vijands aanvoer
lijn, zodat de insluiting van Bergen voor de geallieerden zeer be
zwaarlijk, zo niet onmogelijk zou zijn.
Vroeg in de morgen ging Luxembourg met een sterke cavalerie-
voorhoede vooruit; om zes uur volgde het leger in vier colonnes.
Een sterk detachement kreeg onder Broglie opdracht, te demon
streren tegen het défilé van Boussu. Zijn demonstratie was niet
geheel zonder succesin het verslag der gedeputeerden althans
wordt gezegd: 'II se présenta a la pointe du jour du 9e quelques
escadrons des ennemis a notre droite, ce qui fit soubconner qu'ils
avoient quelque dessein de ce coté-la' 2).
De colonnes der hoofdmacht kwamen in de eerste middaguren
in de nabijheid van het défilé van Malplaquet 3).
Eugenius was reeds om zes uur, Marlborough om acht uur
bij de molen van Sars. Al spoedig werden een zestal vijandelijke
eskadrons in het défilé van Malplaquet gemeld. Auvergne toog
er heen met zijn cavalerie, doch stuitte reeds op een sterke en nog
steeds aangroeiende linie ruiterijweldra werd ook infanterie waar
genomen, die de bosranden aan weerskanten begon te bezetten.
Het werd duidelijk dat de vijand met zijn gehele macht naar het
défilé in opmars was. De prinsen lieten het leger in de wapenen
komen en de slagorde formeren, terwijl het detachement van
Auvergne voorlopig werd teruggenomen. Omtrent 's vijands
plannen was men in het onzekere. Velen dachten aanvankelijk nog
aan een flankdekking voor een mars over Longueville naar Maubeuge
volgens de spionnen en deserteurs echter had de vijand wel degelijk
aanvalsplannen.
Was Villars krachtig doorgestoten, dan zouden de geallieerden
er zeer slecht voor hebben gestaan. Door het achterlaten van dertig
5l7
x) Goslinga, Mém. p. 108, 109.
2) Sautai 43, 44; De Broglie w.s. aan Voisin, 13 September 1709 (Guerre A i, 2152 nr. 187). Het
genoemde verslag der gedeputeerden in St.Gl. 3922 fol. 104; gedrukt bij Sautai p. 217-222. Het
komt, met de eigen hand van Goslinga geschreven, voor in het origineel van diens mémoires op
het kasteel Twickel. Het diende blijkbaar ter aanvulling van het hoofdstuk over 1709, dat bij
de gebeurtenissen van 9 September ineens afbreekt.
3) De opgaven luiden verschillend. Zie Sautai p. 46, 158, waarbij noot 2, 186.